اگزمای پوستی به نوعی بیماری اطلاق می شود، همراه با خارش و قرمز پوست و در بعضی مواقع با بیماری درماتیت اشتباه گرفته می شود به دلیل اینکه علائم اگزما با درماتیت بسیار زیاد همپوشی دارد.
بیماری اگزما معمولا در کودکان شایع است اما بزرگسالان نیز می توانند به آن مبتلا شوند همچین به صورت مزمن بروز می کند، درمان قطعی ندارد و فقط با راه حل های درمانی به طور مقطعی می توان باعث فروکش کردن علائم اگزما شد.
داروهای متنوعی برای درمان اگزما وجود دارد که می توانید با روش هایی که در درمان خانگی اگزما خواهیم گفت به تسکین علائم آن کمک کنید.
شما در این مقاله در مورد: اگزما چیست؟ علائم اگزما، علل بروز آن، معرفی انواع اگزما و توضیح مختصر در مورد آن، رابطه هندوانه و اگزما، رابطه هویج و اگزما ، درمان اگزما و در نهایت درمان خانگی اگزما مطالبی را خواهید آموخت.
اگزما چیست؟
اگزمای پوستی را می توان یک بیماری خود ایمنی دانست که منشاء آن آلرژی یا حساسیت است. به این معنی که بدن هر شخصی که به ماده غذایی یا هر چیز خاصی واکنش آلژیکی نشان دهد احتمال اینکه به اگزما مبتلا شود نیز زیاد است.
اگزما که به آن درماتیت آتوپیک نیز می گویند حاصل واکنش غیر عادی سیستم ایمنی بدن به برخی عوامل بیرونی می تواند باشد که به صورت بثورات جلدی خود را نشان می دهد. مهمترین درمان اگزما شناسایی عوامل تحریک کننده بدن و دور کردن از خود خواهد بود.
با اینکه اگزما بیماری خطرناکی نیست اما عدم درمان آن بسیار آزار دهنده خواهد بود بنابراین یاد گرفتن روش های مختلف درمان خانگی اگزما به تسریع روند بهبودی علائم اگزما مفید خواهد بود.
همین طور اگزمای پوستی می تواند به صورت ژنتیکی از والدین بفرزندان منتقل شود بنابراین اهمیت شناخت و روش های درمان اگزما امری مهم به شمار می رود.
علائم اگزما چیست؟
اگر بخواهیم کلیه علائم اگزما را که در همه ی انواع اگزما وجود دارد را بیان کنیم شامل موارد زیر می شود:
- پوست، خشک و ترک خورده می شود
- رنگ پوست، قرمز و ملتهب است
- خارش بی وقفه که ممکن است شدید باشد
- در برخی موارد تاول و یا دانه های قرمز رنگ
معمولا علائم اگزما در سنین زیر ۵ سال در کودکان مشاهده می شود. بروز اگزمای پوستی در هر سنی ممکن است علائم متفاوتی را داشته باشد در ادامه به برخی از علائم اگزما در سنین مختلف می پردازیم:
علائم اگزما در نوزادان
علائمی که در این قسمت خواهیم گفت در کودکان زیر دو سال بروز می کند این علائم شامل:
- بثورات روی سر و گونه ها
- این بثورات می تواند تبدیل به تاول شود
- خارش شدید که خواب نوزاد را مختل می کند.
علائم اگزما در کودکان
این علائم اگزما در کودکان بالای دو سال بیشتر مشاهده می شود و شامل موارد زیر است:
- التهاب پوست بدن در نواحی چین خورده بدن مثل زانوها و آرنج ها
- مشاهده بثوراتی در گردن، مچ دست، مچ پا، چین بین باسن و پا
- پوست ملتهب و قرمز و خارش دار می شود که به مرور ضخیم می گردد
علل بروز اگزما چیست؟
همانطور که قبلا اشاره کردیم ژنتیک در انتقال این بیماری از نسل قبل به نسل جدید نقش مهمی را ایفا می کند و در خانواده ای که حداقل یک نفر به اگزمای پوستی مبتلا باشد شانس ابتلا مابقی اعضای خانواده حتی در سنین بالاتر هم زیاد می شود.
علاوه بر ژنتیک، عوامل محیطی و مواد غذایی مصرفی نیز می تواند از دیگر علل بروز اگزما باشد. سه علت ( ژنتیک، مواد غذایی محرک زا، عوامل محیطی) مانند قطعات پازل یکدیگر را کامل می کنند بنابراین در درمان اگزما باید همه ی عوامل بروز بیماری را مد نظر قرار دهیم.
از جمله علل تاثیر گذار در اگزمای پوستی عبارت است از:
- مواد محرک زا: انواع مواد شوینده مانند شامپو و صابون، ضد عفونی کننده ها، آبمیوه، گوشت و سبزیجات
- انواع آلرژن ها: حیوانات اهلی، گرد و غبار، گرده ها و کپک ها می تواند از علائم اگزمای آلرژیکی باشد.
- میکروب ها: برخی از قارچ ها و ویروس ها و باکتری به نام استافیلوکوکوس اورئوس
- مواد غذایی: آجیل و مغز دانه ها، محصولات حاصل از گندم و سویا
- استرس: استرس مستقیما باعث ایجاد اگزما نمی شود اما موجب تشدید علائم می شود
- هورمون ها: تغییر سطح هورمون ها در برخی شرایط مثل بارداری و پریودی می تواند علائم اگزما را افزایش دهد.
انواع اگزما
انواع مختلف اگزمای پوستی بر اساس عوامل تاثیر گذار محیطی و بروز علائم آن در قسمت های مختلف بدن به چندین نوع دسته بندی می شود، هر چند ممکن است علائم اگزما نزدیک به هم باشد اما نوع اگزمای ایجاد شده متفاوت خواهد بود در ادامه مقاله به چند نوع از این بیماری اشاره می کنیم:
درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک در شمار دیگر انواع اگزمای پوست است و معمولا به طور خفیف در کودکان ایجاد می شود، در بزرگسالی از بین میرود. درماتیت آتوپیک به همراه دو بیماری دیگر تب یونجه و آسم همراه است به این معنی که مبتلایان درماتیت آتوپیک درگیر دو بیماری ( آسم، تب یونجه) نیز می شوند و پزشکان به این سه بیماری تریاد آتوپیک ( آتوپیک سه گانه) می گویند.
علائم درماتیت آتوپیک
پیدایش بثورات در نواحی چین خورده مانند زانو و آرنج
ضخیم شدن، تیره یا روشن تر شدن پوست در نواحی که بثورات شکل گرفته
در نوزادان بثورات در پوست سر و روی گونه ها مشاهده می شود
با خراشیده شدن محل التهاب دانه های آبدار کوچکی ایجاد می شود که احتمال ترکیدن نیز دارد
خراشیده شدن محل التهاب عفونت پوست را در پی دارد درماتیت تماسی
درماتیت تماسی نوع دیگری از انواع اگزما است که بر اثر برخورد پوست با مواد آلرژی زا مثل برخی فلزات یا لاتکس بروز می کند. این بیماری به دو صورت ایجاد می شود:
- تماس با مواد محرک زا و واکنش سیستم ایمنی بدن به آن و ایجاد علائم اگزمای پوستی
- بروز درماتیت تماسی به دلیل وجود آلرژی در بدن به برخی مواد
خرید انواع کرم پودر برای آرایش با کیفیت بالا و قیمت مناسب
علائم درماتیت تماسی
ملتهب و قرمز شدن پوست
روی پوست کهیر می زند که بسیار خارش دار است
کهیر تبدیل به تاول شده و پر از مایع می شود که احتمال ترکیدن دارد
بعد از ترکیدن پوست ضخیم و یا اصطلاحا چرمی می شود
اگزمای پوستی دیشیدروتیک
اگزمای پوستی دیشیدروتیک با ایجاد تاول و خارش شدید در کف دست و یا کف پا شناخته می شود عوامل بروز این بیماری فقط به مواد محرک زا و ژنتیک خلاصه نمی شود بلکه داشتن استرس و فشار روانی زیاد نیز در تشدید علائم اگزمای پوستی دیشیدروتیک موثر است.
علائم اگزمای دیشیدروتیک
ظاهر شدن تاول در نوک انگشتان و همچنین کف دست و پا
خارش شدید تاول ها که ممکن است بترکد
ترک خوردن و پوسته شدن پوست
اگزمای دست
اگر مشاغلی مانند آرایشگری را در نظر بگیرید که بیشتر دست ها با مواد شیمیایی سروکار دارد و آنها را لمس می کند احتمال ظاهر شدن علائم اگزمای پوستی در دستها زیاد است.
علائم اگزمای دست
پوست دست خشک، ملتهب و خارش دار است
ممکن است ترک بخورد یا تاول بزند
نورو درماتیت ( اگزمای عصبی)
نورودرماتیت ( اگزمای عصبی) بیشتر از اینکه عوامل محرک زای بیرونی در ظاهر شدن علائم اگزما دخیل باشد استرس شدید و فشار روانی عامل به وجود آمدن آن است. این بیماری با خارش زیاد شروع می شود و با خاراندن زیاد ناحیه نه تنها تکسین نمی یابد بلکه بیشتر خارش می گیرد.
علل بروز نورو درماتیت ( اگزمای عصبی)
پیدایش لکه هایی که ضخیم هستند در نواحی از بدن مانند پوست سر، پشت گردن، روی بازوها، روی دستها، پاها و کف پا، اندام تناسلی
پوست بسیار زیاد خارش دارد به خصوص هنگام آرامش و یا خواب
در صورت خراشیده شدن محل التهاب پوست خونریزی و عفونت می کند
در درمان اگزمای عصبی کمک گرفتن از یک روانشناس برای کنترل استرس و فشار روحی بسیار مهم است.
مقاله پیشنهادی: فناوری جدیدی در عرصه مراقبت های پوستی به نام اتو صورت التراسونیک کلین klin
اگزمای پوستی نومولار ( عددی)
اگزمای پوستی نومولار یکی دیگر از انواع اگزما می باشد که ممکن است با بقیه اگزماها متفاوت باشد. این بیماری با ظاهر شدن لکه های گرد و سکه ای مانند در بدن و خارش شدید شناخته می شود.
علائم اگزمای پوستی نومولار
لکه های گرد و قرمز و ملتهب
خارش زیاد و ترک خوردن پوست
درماتیت استاز
درماتیت استاز نوع دیگر از اگزمای پوستی محسوب می شود که به علت وجود مشکل در سیستم جریان خون در بدن مشاهد می شود. این بیماری زمانی بروز می کند که خون از رگ های ریز نشست می کند و وارد پوست می شود که نتیجه آن التهاب و خارش و درد است.
علائم درماتیت استاز
تورم پاها
احساس درد و سنگینی در پاها
وجود رگ های ضخیم واریسی در پاها
پوست روی رگ های وریدی خشک است و خارش دارد
ایجاد زخم در پایین و بالای پاها
رابطه هندوانه و اگزمای پوستی
شاید رابطه هندوانه و اگزما به صورت مستقیم نباشد اما به صورت غیر مستقیم می تواند سبب بروز علائم اگزمای پوستی در افراد شود.
هندوانه سرشار از ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن است و با تامین آب بدن جزو بهترین میوه ها برای فصل گرم سال محسوب می شود اما علاوه بر مفید و پر خاصیت بودن، آلرژی زا است و سبب ایجاد علائم آلرژیکی در بدن انسان می شود.
علائم آلرژیکی که توسط خوردن هندوانه ایجاد می شود در نوع خفیف باعث خارش، تورم و قرمزی در گلو می شود و در موارد شدیدتر باعث بروز کهیر در پوست و واکنش آنافیلاکسی می شود بنابراین برای درمان اگزما باید از خوردن هندوانه اجتناب شود.
رابطه هندوانه و اگزما به دلیل وجود ماده ای به نام Citr l2 می باشد که باعث تحریک بدن و بروز علائم اگزما می شود.
سایر علائم حاصل از خوردن هندوانه علاوه بر کهیرشامل، سرفه، تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم می باشد.
رابطه هویج و اگزمای پوستی
رابطه هویج و اگزمای پوستی بر خلاف هندوانه است و هویج می تواند به عنوان یک ماده غذایی موثر عمل کند. اما چطور؟ همانطور که می دانید یکی از قدرتمندترین و مفیدترین آنتی آکسیدان ها برای پوست که باعث محافظت آن از رادیکال های آزاد می شود، بتاکاروتن نام دارد.
بتاکاروتن در میوه های رنگی مثل فلفل، گوجه فرنگی، انبه و زرد آلو وجود دارد اما در هویج به میزان خیلی زیادی از این آنتی اکسیدان موجود است بنابراین هویج یک ماده بسیار مفید برای پوست و درمان اگزما محسوب می شود.
کارکرد بتاکاروتن به این شکل است که به محض جذب شدن، سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند که این امر به کاهش بروز علائم اگزما کمک می کند. علاوه بر آن هویج مانند یک مانع در مقابل خشکی و ترک خوردن پوست عمل می کند.
همچنین برای درمان خانگی اگزما می توانید هویج پخته شده را به صورت ضماد بر روی علائم اگزما بگذارید تا از بین برود.
خرید انواع عطر و ادکلن با رایحه های مختلف با قیمت مناسب
درمان اگزما
برای درمان اگزما شاید نیاز باشد که به پزشک مراجعه شود برای اینکه بتوان بیماری را تحت کنترل درآورد باید اطلاعات کافی را در مورد سابقه آلرژی، استفاده از مواد محرک زا، شرایط روحی را در اختیار پزشک قرار داد تا بر اساس آن بتواند اقدامات لازم را برای درمان اگزمای پوستی در اختیار بیمار انجام دهد.
معمولا داروهایی که دکتر برای درمان اگزما تجویز می کند به شرح زیر است:
پماد یا کرم برای تسکین خارش و بهبود التهاب پوستی: پمادی که برای درمان اگزما تجویز می شود کورتیکو استروئید است که معمولا بعد از مرطوب کردن پوست به نواحی درگیرِ علائم اگزما زده می شود.
داروهایی برای مبارزه با عفونت: اگر زمان مراجعه به پزشک در بدن شما زخم یا ترک ایجاد شده باشد با تجویز آنتی بیوتیک خوراکی به تسریع درمان اگزما کمک می کند.
داروهای خوراکی برای کاهش التهاب : پزشک با تجویز داروهای کورتیکو استروئید خوراکی روند درمان اگزما را تکمیل می کند.
سایر روش های درمان اگزما
در صورتی که اگزمای پوستی به طور طبیعی با دارو درمان نشد ( منظور رفع علائم اگزما است نه درمان کامل و قطعی) پزشک متخصص روش های درمانی دیگر را امتحان می کند.
پانسمان مرطوب
از پانسمان مرطوب برای درمان علائم اگزمای پوستی آتوپیک استفاده می شود وقتی که علائم آن به طور گسترده ای در سراسر بدن بروز کرده باشد بدین صورت که موضع را با پمادهای کورتیکو استروئیدی آغشته کرده و پانسمان مرطوب را روی آن می بندند.
مقاله پیشنهادی: معرفی کامل دستگاه هیدرافیشال ۶ کاره
نور درمانی
از نور درمانی برای بیمارانی استفاده می شود که یا با روش های معمولی درمان نمی شوند یا بعد از درمان بلافاصله علائم اگزما دوباره ظهور می کند. ساده ترین روش اشعه درمانی استفاده از مقدار مشخصی از نور خورشید بر روی علائم اگزمای پوستی است.
روش دیگر اشعه درمانی از اشعه A (UVA) و باند باریکی از اشعه B(UVB) به تنهایی و یا همراه با یکدیگر استفاده میکنند.
اگر چه نوردرمانی روشی مفید و موثر برای درمان اگزما است اما خالی از ضرر نیست استفاده طولانی مدت از این روش باعث پیری زودرس پوست، و افزایش احتمال ابتلا به سرطان پوست می شود به همین دلیل پزشکان این روش را برای نوزادان پیشنهاد نمی کنند اما برای کودکان مناسب است.
کمک گرفتن از یک مشاور یا درمانگر
علائمی که اگزمای پوستی بر روی پوست بدن ایجاد می کند ممکن است برای همه افراد خوشایند نباشد و آنها را ناامید و خجالت زده کند بنابراین لازم است که با مشاوره گرفتن از یک فرد متخصص امید به زندگی و خودباوری را در خود رشد دهند.
درمان خانگی اگزما
از روش های درمان خانگی اگزما می توان به عنوان یک روش مکمل برای سریع تر کردن روند بهبود علائم اگزمای پوستی استفاده کرد.
روش های درمان خانگی اگزما خیلی سخت و پیچیده نیست و نیازی به مواد یا داروی عجیب و غریب و نایابی ندارد بلکه با استفاده از گیاهان، میوه ها و مواد خوراکی که در هر خانه ای پیدا می شود می توان به کنترل علائم اگزمای پوستی کمک کرد.
در ادامه به معرفی مواد مفیدی که در درمان خانگی اگزما می توان از آنها استفاده کرد را شرح می دهیم:
جو دوسر
جو دوسر یکی از گیاهان بسیار موثر در درمان خانگی اگزما می باشد که دارای خاصیت آنتی اکسیدان و ضد تحریک دارد و برای بهبود:
خشکی پوست
زبری
خارش
به کار می رود. بهترین روش استفاده از جو دو سر در درمان خانگی اگزما، ریختن پودر جو در وان حمام و در آن به مدت نیم ساعت بنشینید.
سرکه سیب
سرکه سیب بهترین و دم دست ترین ماده برای درمان خانگی اگزما است زیرا اولا در هر آشپزخانه ای مورد استفاده قرار می گیرد دوما به علت داشتن خواص ضد باکتری عفونت پوست را از بین می برد.
همچنین باعث متعادل شدن سطح اسیدیته پوست می شود به این صورت که پوست بدن نیز مانند سرکه محیطی اسیدی دارد اما مبتلایان به اگزمای پوستی معمولا به دلیل خشکی زیاد، اسید کمتری دارد بنابراین در برابر عوامل محرک زا ضعیف عمل می کند.
استفاده از سرکه سیب رقیق شده می تواند این مقدار کم اسید را در سطح پوست به تعادل برساند و به درمان اگزما بپردازد. این سرکه را می توان نقطه مقابل برخی از صابون ها و شوینده ها دانست زیرا آنها قلیایی هستند و در برخورد با سطح اسیدی پوستِ بیمار آن را از بین می برند.
گفتیم که سرکه سیب ضد باکتری است و باکتری هایی همچون اشریشیا کلی و استافیلوکوکوس اورئوس با قرار گرفتن در معرض آن از بین می روند.
روش استفاده از سرکه سیب
به دو روش می توان از سرکه سیب برای درمان اگزما استفاده کرد:
روش اول: آب گرم ۱ فنجان
سرکه سیب ۱ قاشق غذاخوری
با هم ترکیب کنید به وسیله پنبه یا گاز روی موضع بگذارید، سپس با یک پانسمان آن را ببندید به مدت ۳ ساعت به همین شکل بماند
روش دوم: ۲ فنجان سرکه سیب را به آب داخل وان حمام اضافه کرده و به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه در آن قرار گیرید و بعد از آن بدن را کامل شسته، خشک کرده و مرطوب کننده بزنید.
ژل آلوئه ورا
آلوئه ورا یک داروی پوست محسوب می شود زیرا برای درمان بسیاری از بیماری ها ازجمله اگزمای پوستی می توان از ژل آن کمک گرفت بزرگترین مزیت ژل آلوئه ورا قدرت زیاد در تسکین التهاب و خارش پوست است. بنابراین گیاه آلوئه ورا را می توان یک روش ارگانیک و کم خرج و آسان برای درمان خانگی اگزما به حساب آورد.
ژل آلوئه ورا مزایای زیادی برای پوست دارد ازجمله:
نابودگر باکتری ها
میکروب کش قوی
موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود
التیام دهنده ی زخم ها است
ژل آلوئه ورا با از بین بردن میکروب ها و باکتری ها، پوست را ضد عفونی کرده و به دلیل داشتن مقدار زیاد آب، خشکی پوست را بهبود می بخشد و زخم های ایجاد شده را ترمیم کرده و باعث درمان اگزما می شود.
طریقه استفاده از ژل آلوئه ورا بسیار آسان است هم می توانید گیاه آن را تهیه کنید، ژل آن را دربیاورید و روی موضع بگذارید و هم اینکه از ژل های آماده که در فروشگاه ها موجود است استفاده کنید نکته ای که در خرید ژل های آماده باید مد نظر داشته باشید عاری بودن آن از سایر مواد عطری و شیمیایی است.
روغن نارگیل
روغن نارگیل نیز یکی از بهترین منابع برای درمان خانگی اگزما است زیرا با داشتن میزان زیاد اسید های چرب سالم به طرز شگفت انگیزی خشکی پوست را برطرف کرده و موجب درمان اگزمای پوستی شود.
مزایای دیگر استفاده از روغن نارگیل برای درمان اگزما، هرنوع باکتری پوستی مخصوصا استافیلوکوکوس را از بین می برد، التهاب پوست را آرام می کند و مانند یک مانع از پوست در برابر عوامل محرک زا مراقبت می کند.
در درمان خانگی اگزما برای نتیجه گیری بهتر از روغن نارگیل بهتر است دوره درمان تا ۸ هفته ادامه پیدا کند.
روش استفاده از روغن نارگیل بعد از استحمام است که به موضع درگیر مالیده شود و تا چند مرتبه در روز این کار ادامه پیدا کند.
نکاتی که باید در نظر بگیرید:
- حتما حتما از روغن نارگیل خالص استفاده کنید روغن بکر نارگیل در دمای اتاق جامد است اما وقتی روی بدن قرار می گیرد تبدیل به مایع می شود.
- اگر تا کنون از روغن نارگیل استفاده نکرده اید باید اول تست پچ انجام دهید تا از عدم حساسیت به آن مطمئن شوید و در صورت بروز علائم آلرژی از زدن آن خودداری کنید.
منابع
healthline.com
medicalnewstoday.com
home.bt.com
mayoclinic.org
