درمان واریس پا این روزا که بسیاری از افراد پیر و جوان مبتلا به آن هستند، بسیار مهم و پر کاربرد است. خون در حالت طبیعی از پاها و قسمت های پایینی بدن به سمت قلب جریان دارد. وقتی بیش از اندازه سرپا بایستیم، دریچه های لانه کبوتری موجود در رگ ها که مسئول فرستادن خون به سمت بالا (برخلاف گرانش زمین) هستند، از کار می افتند. این دریچه های معیوب توانایی کنترل جهت حرکت خون به بالا را ندارند. به همین دلیل خون به سمت پایین راه افتاده و یا در همانجا لخته و چسبنده می شود. به همین دلیل رگ های واریسی بزرگ شده، متورم و پیچ خورده به نظر می آید. اغلب رنگ این رگ ها آبی یا بنفش تیره است. تخمین زده شده که بیش از ۲۳ درصد از بزرگسالان، ورید های واریسی دارند. از هر چهار بزرگسال یک نفر در ایالات متحده آمریکا، به واریس مبتلاست!
از واریس پا بیشتر بدانید
بیشترین قسمتی که می توان رگ های واریسی را روی آن مشاهده کرد، پاها هستند. وقتی خون به درستی در رگ های ساق پا جریان پیدا نکند، دریچه های وریدی (لانه کبوتری) به خوبی کار نمی کنند. به همین دلیل واریس پا به وجود می آید. معمولا واریس خفیف نیاز به شروع درمان خاصی ندارد. می توانید با استفاده از جوراب واریس رگ های متورم پاها را درمان کنید. اما اگر تورم، درد و احساس آزاردهنده ای داشتید حتما باید به فکر درمان این بیماری باشید. در مواردی که بیماری واریس شدید شود، ممکن است رگ های واریسی پاره شده و به صورت زخم روی پوست نمایان شوند. در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه کرده و درمان جدی را آغاز کنید. البته بهترین کار پیشگیری قبل از درمان است. یعنی تا زمانی که بیماری حاد شود می توانید با انجام برخی راه حل های خانگی مثل استفاده از جوراب واریس، این مشکل را برطرف کنید.
آشنایی با درمان واریس پا
اگر بیمار هیچ گونه درد و احساس ناراحتی نداشته باشد و از دیدن رگ های واریسی اذیت نشود، می تواند به فکر درمان نباشد. اما اگر به فکر کاهش درد، و درمان عوارض واریس مثل زخم های پا، تغییر رنگ پوست و تورم آن هستید، می توانید برای گرفتن داروی واریس پا به دکتر مراجعه کنید. برخی بیماران به این خاطر به سراغ درمان واریس پا می روند که از شر رگ های واریسی زشت و آزاردهنده خلاص شوند. هیچ کسی به ویژه بانوان دوست ندارد که سفیدی و زیبایی اندام خود را به خاطر وجود رگ های متورم و تیره از دست بدهد. در ادامه برخی از درمان ها و داروی واریس پا را به شما معرفی خواهیم کرد.
عمل جراحي برای درمان واریس پا
اگر رگ های واریسی بزرگ شده باشند، برای درمان واریس پا باید به سراغ عمل جراحی رفت. این عمل معمولا با بیهوشی انجام می شود. در بیشتر موارد بیمار می تواند بعد از عمل مرخص شده و به خانه برود. اگر نیاز به عمل جراحی هر دو پا باشد، ممکن است بیمار را یک شب در بیمارستان نگه دارند. یکی دیگر از شایع ترین درمان واریس خفیف، لیزر کردن است. لیزر اغلب برای درمان رگ های کوچک و عنکبوتی واریسی به کار می رود. معمولا اثرات به جا مانده از لیزر روی پوست پا به تدریج محو و ناپدید می شود.
عمل جدا کردن رگ های واریسی
جدا کردن رگ های واریسی یک درمان واریس پا به حساب می آید. طی این عمل جراحی، دو برش روی پوست پای شما زده می شود. یکی در نزدیکی کشاله ران بیمار درست در بالای ورید آسیب دیده مورد نظر و دیگری در قسمت پایینی ساق، مچ یا زانو می باشد که قسمت بالایی رگ واریسی را بسته و مهر و موم می کنند. یک سیم نازک و انعطاف پذیر را از بالای رگ که در کشاله ران است عبور داده و وارد رگ می کنند. بعد از آن، رگ واریسی را از طریق برشی که در ساق پا ایجاد کردند، بیرون می آورند. بعد از این جراحی، معمولا بیمار را بستری نمی کنند. پیوند و بریدن رگ گاهی اوقات منجر به کبودی، خونریزی و درد می شود. در موارد بسیار نادر، ممکن است ترومبوز رگ های خونی به وجود بیاید. پس از عمل، اکثر بیماران قبل از این که مانند روزهای قبل به کار و زندگی عادی برگردند، باید بین ۱ تا ۳ هفته استراحت کنند. در این دوران نقاهت، باید از جوراب واریسی استفاده شود.
مقاله پیشنهادی: چقدر در مورد خواص کفیر برای کبد می دانید؟ تمام خواص کفیر در یک نگاه
اسکلروتراپی
اسکلروتراپی یکی از راههای درمان واریس پا خفیف است. در این روش از یک داروی واریس پا استفاده می شود. یعنی متخصصان یک ماده شیمیایی را به رگ های واریسی کوچک و متوسط تزریق می کنند. این ماده باعث بهبود زخم و بسته شدن آنها می شود. چند هفته بعد معمولا علائم واریس محو می شود. البته شاید نیاز باشد که به برخی رگ های واریسی بیش از یک بار داروی واریس پا تزریق شود.
درمان واریس پا با انتشار فرکانس رادیویی
در این روش، یک برش کوچک در بالا یا زیر زانوی بیمار با کمک سونوگرافی زده می شود. سپس یک لوله (کاتر) باریک درون رگ متورم قرار می گیرد. پزشک یک پروب را در کاتر قرار می دهد که فرکانس رادیویی منتشر می کند. انرژی این فرکانس رگ را گرم می کند و باعث فرو ریختن دیواره های رگ می شود؛ طی این کار عملا رگ ها را می بندند. معمولا از این روش برای وریدهای واریسی بزرگ استفاده می شود. اگر نگران درد رادیوفرکانسی هستید، باید به شما بگوییم که با بی حسی موضعی انجام می شود.
لیزر درمانی اندوونوس
یکی دیگر از روش های درمان واریس پا، واریس شکم و واریس دست، لیزر درمانی اندوونوس است. در این روش یک کاتر به داخل رگ آسیب دیده وارد می شود. یک لیزر کوچک از طریق این کاتر عبور کرده و در بالای رگ مورد نظر قرار می گیرد. این لیزر، اشعه های با طول موج کوتاه و بی خطری را ایجاد می کند که رگ ها را گرم و بسته می کند. با کمک اسکن اولتراسوند، پزشک لیزر را تا انتهای ورید وارد می کند و به تدریج تمام طول رگ را می سوزاند و می بندد. در انجام این لیزر درمانی از بی حسی موضعی استفاده می کنند. البته ممکن است آسیب های عصبی به وجود بیاید که معمولا بی خطر و مختصر هستند.
فلبکتومی با قدرت روشنایی بالا
در این روش درمان واریس پا ابتدا قسمت مورد نظر پوست را یک برش میزنند. یک نورافکن آندوسکوپی (دارای نور ویژه) از طریق این برش در زیر پوست عبور داده می شود تا پزشک ببیند کدام وریدها باید خارج شوند. وریدهای آسیب دیده با دستگاه ساکشن بریده شده و برداشته می شوند. امکان دارد برای استفاده از این روش از بیهوشی یا بی حسی موضعی استفاده کنند. البته ممکن است مقداری خونریزی و کبودی بعد از عمل وجود داشته باشد.
خرید بهترین کرم های دست و پا با کیفیت بالا و قیمت مناسب
عوارض واریس چیست؟
هر بیماری که طی آن جریان خون بهم بریزد، عوارض خطرناکی دارد و عوارض واریس در صورت نادیده گرفته شدن بیشتر از چیزی است که تصور می کنید. با این وجود، در اکثر موارد، رگ های واریسی مشکلی برای فرد به وجود نمی آورند. اما در صورتی که واریس خفیف به واریس شدید و دردناک تبدیل شود، عوارض واریس ظاهر می شوند. این عوارض عبارت اند از:
- خونریزی
- ترومبوفلبیت : التهاب رگ پا، به علت لخته شدن خون در آن
- نارسایی مزمن وریدی: در این وضعیت پوست اکسیژن، مواد مغذی و مواد زائد را از خون نگرفته و مواد زائدش را نمی تواند به خون بدهد. این اتفاق به دلیل جریان ضعیف خون اتفاق می افتد. البته علت اصلی نارسایی مزمن وریدی، واریس پا، واریس دست و یا واریس شکم نیست. اما وجود رگ های واریسی در بدن می تواند خطر ابتلا به این نارسایی را بالا ببرد. افراد مبتلا به نارسایی مزمن وریدی ممکن است دچار اگزمای واریسی ، لیپودرماتواسکلروز (پوست سفت و زبر) و زخم وریدی شوند. زخم های وریدی به طور معمول در اطراف مچ پا ایجاد می شوند. اغلب قبل از ایجاد آنها آن قسمت از پوست دچار آسیب، تغییر رنگ می دهد. مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان نارسایی مزمن وریدی بسیار مهم است.
علت واریس
متخصصان هنوز نتوانستند علت واریس آن هم به صورت قطعی و صد در صدی را پیدا کنند. اما فرآیند شکل گیری این بیماری کاملا مشخص است. رگهای بدن ما دارای دریچه های یک طرفه ای هستند تا خون فقط در یک جهت حرکت کند. اگر دیواره های رگ ها کشیده شده و انعطاف پذیری خود را از دست بدهد، این دریچه ها ضعیف می شوند. یک دریچه ضعیف و آسیب دیده نمی تواند گردش خون را کنترل کند. به همین دلیل خون به جهت مخالف حرکت می کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، خون ممکن است در رگ ها لخته شده و به همین دلیل رگ بزرگ و متورم می شود.
واریس پا شایع تر از واریس دست و واریس شکم به حساب می آید. زیرا در قسمت های پایینی بدن، وقتی دریچه های رگ ها ضعیف می شوند، خون تحت تاثیر جاذبه زمین به جایی که این که به سمت قلب روانه شود، به سمت پایین کشیده می شود. البته هر بیماری که رگ های شکم فشار بیاورد می تواند سبب ایجاد واریس شکم شود. به عنوان مثال واریس بارداری به علت فشاری است که وجود بچه به شکم مادر می آورد. یبوست و در موارد نادر تومور ها نیز می توانند سبب ایجاد این بیماری در قسمت شکم شوند.
عوامل تشدید کننده واریس
در خیلی از موارد علت واریس در جوانی و حتی پیری مشخص نمی شود. یعنی بدون هیچ دلیل واضح و مشخصی این بیماری در بدن فرد شکل می گیرد. اما به طور کلی عواملی که خطر ابتلا به واریس را زیاد می کنند، عبارت اند از:
- یائسگی
- بارداری
- سن بالای ۵۰ سال
- ایستادن طولانی مدت
- سابقه خانوادگی واریس
- چاقی
فاکتورهای موثر در ایجاد بیماری واریس
جنسیت : معمولا خانم ها بیشتر به بیماری واریس مبتلا می شوند. هورمون های زنانه می توانند رگ ها را شل کنند. در این صورت برای درمان واریس پا می توانید از قرص های ضد بارداری، هورمون های درمانی (HT) استفاده کنید. البته فراموش نکنید که هیچ وقت بدون مشورت با پزشک متخصص دست به درمان واریس نزنید.
ژنتیک : رگ های واریسی می توانند بر اثر ژنتیک نیز ظاهر شوند. بسیاری از خانواده هایی که به بیماری واریس مبتلا هستند، به فرزندان خود نیز این بیماری را انتقال می دهند!
چاقی : اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به واریس را افزایش می دهد.
سن : با افزایش سن سایش و پارگی دریچه های وریدی بیشتر می شود. به همین دلیل خطر ایجاد واریس با افزایش سن افزایش می یابد.
برخی از مشاغل : افرادی که مشاغل سختی دارند که برای انجام کارهایشان مجبورند به مدت طولانی سرپا بایستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به واریس قرار دارند. زیرا سرپا ایستادن فشار بیشتر را به دریچه های رگ ها برای برقراری جریان صحیح خون وارد می کند.
مقاله پیشنهادی: معرفی ۱۶ محصول پرفروش برند نیوا NIVEA
واریس بارداری
بارداری می تواند یک علت واریس در جوانی باشد. در واقع احتمال بروز این بیماری در خانم ها در دوران حاملگی بیشتر از هر زمان دیگری است. علت واریس در جوانی بر اثر حاملگی هم به خاطر خون بسیار زیاد موجود در بدن بانوان در این تایم است. این موضوع فشار بیشتر را بر سیستم گردش خون وارد می کند. علاوه بر این، هورمون های بانوان حامله تغییر می کند. این تغییرات هورمونی و افزایش هورمون ها می تواند جریان خون در رگ ها را بهم بریزد.
هر دوی این عوامل خطر ابتلا به واریس را در بانوان باردار افزایش می دهد. با بزرگ شدن رحم، فشار بیشتری روی وریدهای ناحیه لگن مادر وارد می شود. به همین دلیل واریس شکم و رگ های واریسی ناحیه لگن نیز در این افراد دیده می شود. البته اکثرا پس از پایان حاملگی این علائم از بین می روند. اما این موضوع همیشه و در همه افراد صدق نمی کند. گاهی اوقات حتی اگر رگهای واریسی بهبود پیدا کنند، ممکن است برخی از آنها را هنوز از روی پوست خود ببینید.
درمان های خانگی واریس
می توانید با انجام برخی کار های ساده در خانه باعث بهبود درد واریس و جلوگیری از بدتر شدن آن شوید. این درمان ها شامل:
- ورزش کردن
- کاهش وزن
- بالا بردن پاها
- اجتناب از ایستادن یا نشستن طولانی مدت
همچنین بسیاری از داروهای واریس را می توانید بدون نسخه خریداری کنید. به عنوان مثال کرم های مرطوب کننده و موضعی که برای بهبود این بیماری استفاده می شوند. این موارد می توانند به تسکین درد و درمان واریس کمک کرده و تورم و تیرگی رگ های واریسی را بهبود ببخشند.
جوراب ساق بلند فشاری واریس
جوراب های فشاری واریس معمولا پاهای بیمار را تحت فشار قرار می دهند.این جوراب ها معمولا فشار بیشتری به ناحیه مچ وارد کرده و در ساق پا شل تر می شوند. به ترتیب، جریان خون را به سمت بالا سوق داده و خون را به سمت قلب هدایت می کنند. در واقع، این فشار عکس جاذبه زمین عمل می کند. جوراب واریس می تواند به درد و تورم رگ های واریس کمک کنند، اما تحقیقات ثابت نکرده اند که آنها می توانند از بدتر شدن این بیماری پیشگیری کنند. مطالعات بیشتری برای اثبات تاثیرات جوراب ساق بلند واریس باید انجام شود. در برخی موارد این جوراب ها ممکن است سبب خشکی و پوسته پوسته شدن پای افراد شوند؛ در صورت مشاهده این نشانه ها حتما با پزشک معالج خود درمان بگذارید.
جلوگیری از واریس
برای کاهش خطر ابتلا به واریس می توانید کار های زیر را انجام دهید:
ورزش کنید : به عنوان مثال پیاده روی های روزمره خود را فراموش نکنید. پیاده روی هر چند کوتاه مدت می تواند تاثیرات بسیار مثبتی روی سلامتی شما داشته باشد. انرژی و حال خوبی به شما می دهد. بدن را از بیماری های مزمن مثل، اضافه وزن، چاقی و دیابت و چربی و … دور نگه می دارد. و از همه مهمتر مانع از ضعیف شدن رگ ها و ایجاد واریس می شود..
داشتن وزن نرمال : برای جلوگیری از واریس وزن خود را ثابت و نرمال نگه دارید. پرخوری و نداشتن تحرک می تواند آسیب های جبران ناپذیری به بدن شما بزند. اگر بتوانید یک برنامه غذایی سالم، گیاهی و فارغ از خوراکی های ناسالم برای خود بچینید، وزن شما هرگز بالا نمی رود. البته لاغری افراطی و کمبود وزن نیز اصلا چیز خوبی نیست. سعی کنید همیشه وزن خود را در حالت نرمال و حتی ایده آل نگه دارید.
ایستادن طولانی مدت ممنوع : یکی دیگر از راههای جلوگیری از واریس به جای درمان واریس پا و شاید مهمترین راه، این است که ایستادن برای مدت طولانی را از زندگی خود حذف کنید. معلمان، بناها، کارگران، آشپزها و هر فردی که برای انجام کارهای روزمره باید برای مدت طولانی سرپا بایستد، خیلی بیشتر از افراد عادی در معرض خطر واریس قرار دارد. سعی کنید اگر می توانید این گونه مشاغل را برای کسب درآمد انتخاب نکنید. اگر مجبور هستید به دلایلی زمان های طولانی را ایستاده بگذرانید، سعی کنید هر ۳۰ دقیقه یک بار حرکت کنید.
با پاهای ضربدری نشستن ممنوع : بسیاری از عادت هایی که ما برای نشستن روی مبل، زمین و نیمکت و … داریم غلط و آسیب زننده است. نشستن با پاهای ضربدری یکی دیگر از عواملی است که سبب بروز واریس و رگ های متورم می شود. همچنین سعی کنید برای این که از مشکلات ستون فقرات، کمر درد و زشت شدن طاهر اندام خود دور بمانید، هرگز قوز نکنید. اگر روی صندلی همیشه به گونه ای می نشینید که بیشترین فشار روی قسمت انتهای کمر و ابتدای باسن می آید، هر چه سریع تر این عادت را ترک کنید. این عادت ناسالم، سبب بروز بیماری کیست مویی می شود. هر ساعتی از شبانه روز که توانستید، سعی کنید دراز بکشید و یا بنشینید و پاهایتان را روی بالش خود بگذارید. این کار باعث می شود که جریان خون به درستی جریان پیدا کند.
راههای تشخیص واریس
معمولا پزشک برای این که تشخیص دهد آیا فرد واریس دارد یا خیر معاینه فیزیکی انجام می دهد. به این صورت که از مریض می خواهد که بایستد و به دقت تورم رگ های پاهای او را بررسی می کند. گاهی اوقات معاینه بصری برای تشخیص و درمان این بیماری کافی نیست. در این صورت پزشک عکس واریس پا و یک سری آزمایشات را تجویز می کند.
آزمایش داپلر: اسکن اولتراسوند جهت بررسی جهت جریان خون در رگ ها. در این آزمایش همچنین لخته شدن خون یا انسداد وریدها نیز بررسی می شود.
سونوگرافی دوطرفه رنگی: این سونوگرافی عکس واریس پا به صورت رنگی از ساختار رگ ها را ارائه می دهد. عکس واریس پا به پزشک در تشخیص و درمان واریس پا به شدت کمک می کند. همچنین این سونوگرافی می تواند سرعت جریان خون را اندازه گیری کند. ممکن است پزشک بعد از پرسیدن چند سوال از بیمار و انجام آزمایش های لازم، بیمار را به متخصص عروق خونی ارجاع دهد.
روغن های گیاهی برای درمان واریس
روغن های اساسی و گیاهی که از گل و گیاهان مختلف گرفته می شوند، می توانند به درمان این بیماری کمک کنند. البته فرد بیمار قبل از استفاده از روغن های توصیه شده این قسمت باید با پزشک خود مشورت کند. برخی از روغن هایی که نقش موثری در درمان واریس پا دارند عبارت اند از:
روغن اسطوخودوس
این روغن فوق العاده خوشبو بوده و می توانید با ماساژ آن روی پوست زخم های پوستی و نواحی آسیب دیده را تسکین دهید. همچنین این روغن درد بیماری واریس را نیز کاهش می دهد.
عصاره دانه شاه بلوط اسبی
این عصاره را می توانید به صورت تنتور خوراکی، ژل موضعی یا قرص تهیه و مصرف کنید. این اسانس می تواند درد، تورم و خارش واریس را کاهش دهد. گفته می شود که عصاره دانه شاه بلوط اسبی می تواند از تجزیه مویرگ های واریسی جلوگیری کند.
اسانس بومادران
روغن های ضروری که از گیاه بومادران استخراج می شود، به طور سنتی برای درمان واریس استفاده می شود. وقتی فردی بومادران را روی پوست بالای رگ های واریسی می مالد، معمولا علائم واریس کاهش پیدا می کند.
کلام آخر
برای این که بتوانید به دور از بیماری واریس زندگی خوب، سلامت و عادی داشته باشید، سعی کنید عادات اشتباه روزمره خود را ترک کنید. به عنوان مثال زیاد سرپا نایستید، اگر بی تحرک هستید ورزش کنید؛ اگر اضافه وزن و یا چاقی دارید حتما به دنبال چربی سوزی و کاهش وزن باشید. در صورت مشاهده هرگونه علائم واریس تا دیر نشده به سراغ درمان های خانگی از جمله جوراب واریس بروید.
منابع
medicalnewstoday.com
