فواید سیاه دانه برای بدن چیست؟ آیا از فواید سیاه دانه برای درمان بیماری‌های خود استفاده کرده‌اید؟ آیا از فواید سیاه دانه برای سلامتی پوست و موی خود مطلع هستید؟ برای رسیدن به جواب این سوالات لطفا تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
نوعی گیاه، که به گل رازیانه معروف است و به رنگ سفید و مایل به بنفش که میوه آن به نام سیاه دانه شناخته می‌شود. برخی از دیگر نام‌های این گیاه زیره سیاه، باراکا، گل رازیانه، زیره سبز، کالونجی است. سیاه دانه دارای بو و مزه تند و تلخی است که می‌توان طعم آن را مانند ترکیبی از فلفل سیاه و پونه دانست. مردم از ۲۰۰۰ سال قبل از این گیاه هم به عنوان ادویه در پختن غذاها و نان‌های خود استفاده می‌کردند و هم به عنوان دارو برای درمان بیماری‌ها بهره می‌جستند. حوزه‌ی استفاده از فواید سیاه دانه برای درمان بیماری‌ها و همچنین پخت و پز بسیار گسترده است. از همان ایام قدیم از فواید سیاه دانه برای درمان درد دندان، گرفتگی بینی و کرم روده و سردرد مورد مصرف قرار می‌گرفت.
سیاه دانه دقیقا در بدن چه کار می‌کند؟
از فواید سیاه دانه برای بدن قوت بخشیدن به سیستم ایمنی بدن ، یک آنتی هیستامین قوی برای کاهش علائم آلرژی در بدن است از بارداری جلوگیری می‌کند و رقیب سرسخت سرطان می‌باشد. برای استفاده از فواید سیاه دانه برای تقویت سیستم ایمنی بدن کافی است قبل صبحانه:
دو نیم قاشق چای خوری را در یک لیوان حاوی آب ولرم به همراه یک قاشق چای‌خوری مخلوط و میل کنید.
فواید سیاه دانه برای درمان بیماری‌ها
آسم
تحقیقات نشان داده است که استفاده از سیاه دانه هم زمان با داروهای ضد آسم می‌تواند در بهبود علائم آسم مثل خس خس ریه و سرفه کمک کند.
دیابت
استفاده از فواید سیاه دانه برای افراد دیابتی علاوه بر کاهش قند خون، کلسترول خون آنها را نیز کاهش می‌دهد اما به اندازه داروی دیابت موثر عمل نمی‌کند.
فشار خون بالا
مطالعات نشان داده خوردن سیاه دانه، فشارخون بالا را تا حدی کاهش دهد.
مقاله پیشنهادی: ترک پوستی چگونه ایجاد می شود وراه درمان آن چیست؟
ناباروری مردان
از فواید سیاه دانه برای مردان، افزایش تعداد اسپرم‌ها و همچنین سرعت حرکت اسپرم‌ها است و شانس باروری مردان را افزایش می‌دهد.
درمان سرطان
وجود ماده‌ای به نام تیموکینون می‌تواند بر روی سلول‌های سرطانی اثر بگذارد و مخصوصا این مورد در درمان سرطان‌هایی نظیر سرطان مغز، سرطان خون، سرطان پستان مشهود است. اما میزان تاثیر گذاری سیاه دانه برای درمان سرطان هنوز به طور دقیق مشخص نشده است. البته به این معنی نیست که دیگر درمان‌های سرطان را کنار بگذاریم و فقط به استفاده از فواید سیاه دانه برای درمان آن اکتفا کنید. خیر، اما می‌تواند در تکمیل درمان سرطان کمک کننده باشد.
عفونت باکتریایی
وجود خاصیت ضد باکتریایی در سیاه دانه برای درمان عفونت باکتری‌هایی که به انواع آنتی بیوتیک مقاومت نشان می‌دهند مفید است.
کبد و کلیه
کبد و کلیه به دلیلاستفاده از دارو و مواد شیمیایی بسیار مستعد آسیب جدی هستند. از فواید سیاه دانه برای کبد و کلیه محافظت از آنها در برابر آسیب مواد سمی شیمیایی است. پس اگر بنا به دلایلی داروهای شیمیایی زیاد مصرف می‌کنید از فواید سیاه دانه برای محافظت از کبد و کلیه‌هایتان غافل نشوید.
درمان بیماری‌های معده
اگر دچار نفخ شدید هستید، اگر معده شما گاز زیادی تولید می‌کند، اگر مدت زیادی دچار زخم معده هستید و درمان دارویی شما طولانی شده کافی است که سیاه دانه مصرف کنید تا تاثیر فواید سیاه دانه برای بیماری‌های معده را ببینید.
بارداری و شیردهی
با اینکه تا به حال هیچ موردی درباره خطر استفاده از فواید سیاه دانه برای خانم‌های باردار و دوران شیردهی آنها گزارش نشده اما بهتر است قبل از مصرف با پزشک خود مشورتی داشته باشید.
علاوه بر موارد گفته شده از فواید سیاه دانه برای سلامتی پوست و مو نیز استفاده می‌شود. امروزه از عصاره و یا روغن آن برای تولید محصولات آرایشی بهداشتی نیز استفاده می‌شود علاوه بر آن با مصرف خوراکی و موضعی آن می‌توان از خواص سیاه دانه برای پوست و مو نیز استفاده کرد.
فواید سیاه دانه برای سلامتی پوست و مو
علاوه بر جنبه دارویی و درمانی، از فواید سیاه دانه برای زیبایی پوست و مو نیز استفاده می‌شود. بدین منظور از ترکیب سیاه دانه با دیگر مواد طبیعی می‌توان انواع مختلفی از ماسک را تهیه کنید که برای درمان آکنه، لک پوستی، جوانسازی پوست بسیار مفید است علاوه بر آن از روغن سیاه دانه نیز می‌توان برای سلامتی پوست و مو نیز استفاده کرد که در ادامه مقاله به آن می‌پردازیم. چند نمونه از ماسک‌هایی که برای پوست و مو مفید است را اشاره می‌کنیم:
خرید بهترین برندهای ماسک مو با قیمت مناسب
استفاده از فواید سیاه دانه به صورت ماسک برای پوست خشک
- پودر سیاه دانه ۱ قاشق چای‌خوری
- پودر جوی دو سر ۱ قاشق چای‌خوری
- عسل نصف قاشق چای‌خوری
- روغن بادام نصف قاشق چای‌خوری
این ماسک باعث رطوبت و آبرسانی پوست خشک شده و باعث تقویت پوست شما می شود.
ماسک سیاه دانه برای افراد دارای پوست چرب
- پودر سیاه دانه ۱ قاشق چای‌خوری
- ژل آلوئه ورا ۱ قاشق چای‌خوری
- شیر بدون چربی نصف قاشق چای‌خوری
مواد را با هم مخلوط کنید تا یک خمیر بدست آید آن را به صورت و گردن بمالید و بعد از ۱۰ دقیقه با آب ولرم بشویید. این ماسک به کاهش سبوم اضافی در پوست و کاهش منافذ باز پوست کمک می‌کند.
ماسک مو سیاه دانه برای رشد مجدد مو
برای تهیه این ماسک باید:
- پودر سیاه دانه ۱ قاشق غذاخوری
- پودر تخم شنبلیله ۱ قاشق غذاخوری
- عسل ۱ قاشق غذاخوری
- روغن زیتون ۲ قاشق غذاخوری
- پودر دارچین ۴/۱ قاشق چای‌خوری
- در صورت داشتن موهای خشک، شیر نارگیل ۴/۱ فنجان
طرز تهیه: ابتدا پودر سیاه دانه و تخم شنبلیله را مخلوط کرده و عسل را اضافه کنید و بعد از آن پودر دارچین روغن زیتون و شیر نارگیل را اضافه کنید تا مواد شکل خمیری به خود بگیرد. اگر مخلوط غلیظ شد مقداری آب بریزد تا شکل خامه‌ای به خود بگیرد به مدت ۱ ساعت (اگر می‌توانید یک شب) بگذارید تا استراحت کند. بعد از آن مواد کمی لزج می‌شود اگر همچنان غلیظ است کمی آب اضافه کنید. برای استفاده فرقی نمی‌کند موهای شما خشک باشد یا مرطوب، مواد را به موها بزنید و با کلاه بپوشانید و روی آن را با یک حوله بپوشانید و بگذارید ۲۰-۳۰ دقیقه بماند و سپس آن را شسته و موها را شامپو بزنید و بگذارید تا موها خشک شود.
مصرف روغن سیاه دانه و تاثیر آن بر سلامتی بدن
از فواید سیاه دانه برای سلامتی بدن علاوه بر استفاده به صورت پودر و دانه در غذا می‌توان به صورت روغن نیز بهره گرفت. با تحت فشار سرد قرار دادن دانه‌های سیاه دانه روغنی از آن به دست می‌آید که کاربرد بسیار زیادی در حوزه درمان، بهداشت و زیبایی و پخت و پز دارد. از روزگاران قدیم از فواید روغن سیاه دانه برای پوست، درمان بیماری‌های مقاربتی، کاهش اشتها، بیماری‌های عصبی، ایجاد تعادل میان ذهن و بدن استفاده می‌شد. امروزه با تولید کپسول حاوی روغن سیاه دانه و مصرف روزانه آن می‌توان نیازهای بدن را با استفاده از فواید سیاه دانه برای سلامتی، تامین کند. در زیر به درمان چهار مورد از بیماری‌های بدن توسط روغن سیاه دانه اشاره می‌کنیم:
روماتیسم مفصلی
طی یک مطالعه که در “تحقیقات ایمونولوژیک” در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، نتیجه آن از فواید سیاه دانه بر درمان آرتریت روماتوئید خبر داد. در این مطالعه که بر ۴۳ زن مبتلا به آرتریت روماتوئید متوسط رو به خفیف انجام شد، برای حدود یک ماه به طور روزانه ۱ عدد کپسول روغن سیاه دانه مصرف کردند که نتیجه نهایی آن، نشانه‌های آرتروز بسیار کمتر شد همچنین سطح مارکرهای التهابی در خون و تعداد مفصل‌های متورم نیز کاهش یافتند.
التهاب بینی
روغن سیاه دانه می‌تواند یک داروی شگفت انگیز برای درمان آلرژی باشد. این را نتیجه یک مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۱ در مجله‌ی آمریکایی گوش و حلق و بینی منتشر شد، ثابت کرد. نتیجه این مطالعه نشان داد که استفاده از روغن سیاه دانه موجب کاهش یافتن خارش و احتقان بینی همین طور عطسه و آبریزش آن می‌شود. همچنین مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۸ در مورد تاثیر روغن سیاه دانه بر درمان سینوزیت انجام شد. نتیجه این مطالعه نیز قابل توجه بود زیرا نشان داد که روغن سیاه دانه به دلیل داشتن آنتی اکسیدان، آنتی هیستامین، همچنین خواص ضد میکروبی و ضد درد آن و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن، سینوزیت را درمان می‌کند.
درمان چاقی
تحقیقاتی درباره رابطه روغن سیاه دانه برای درمان چاقی انجام شد که در آن تعدادی از خانم‌های دارای اضافه وزن، در یک رژیم ۸ هفته‌ای کم کالری از روغن سیاه دانه و دارونما استفاده کردند. نتیجه این پژوهش نیز جالب بود زیرا در پایان دوره محققان دریافتند که گروهی که از روغن سیاه دانه در رژیم خود استفاده کرده بودند دور کمر آنها باریک‌تر، وزنشان کمتر و سطح تریگلیسیریدشان نیز کاهش یافته بود.
مقاله پیشنهادی: درمورد خواص روغن آووکادو برای پوست و مو چقدر اطلاعات دارید؟
محافظت از مغز
التهاب عصبی که در واقع همان التهاب مغز است نقش مهمی در گسترش بیماری‌هایی نظیر پارکینسون و آلزایمر دارد. مطالعاتی که در این رابطه انجام شده نشان داده که روغن سیاه دانه با وجود داشتن ماده تیموکینون التهابات مغزی را کاهش می‌دهد. این ماده می‌تواند از مغز در برابر بیماری‌های آلزایمر و پارکینسون محافظت کند.
علاوه بر موارد گفته شده روغن سیاه دانه عملکرد بسیار خوبی در درمان دیگر بیماری‌ها از جمله مشکلات گوارشی، دیابت، فشار خون، کاهش کلسترول نیز دارد. در ادامه به بررسی فواید روغن سیاه دانه برای پوست و مو، زیبایی و سلامتی پوست و مو می‌پردازیم.
فواید روغن سیاه دانه برای پوست و مو
روغن سیاه دانه از روغن‌های طبیعی است که دارای آنتی اکسیدان و اسیدهای چرب اشباع شده است همچنین دارای خاصیت ضد التهابی است که برای از بین بردن التهابات پوستی بسیار مناسب می‌باشد. کافی است با ماساژ صورت با روغن سیاه دانه متوجه تغیر در رنگ و درخشانی پوست خود شوید. برای اثر بخشی بیشتر روغن سیاه دانه برای پوست و درمان بیماری‌های پوستی باید از این روغن به صورت موضعی استفاده کنید. حتی می‌توان با ترکیب آن با دیگر مواد نظیر سایر روغن‌های پایه ، نرم کننده و یا مرطوب کننده‌ها از مزایای روغن سیاه دانه برای منافذ پوست خود، تقویت و محافظت از آن استفاده کنید. در ادامه در مورد مواد مغذی موجود در روغن سیاه دانه که برای تقویت پوست مفید است را نام برده و مختصرا توضیح خواهیم داد.
کلسیم
کلسیم به عنوان یک لایه محافظت کننده عمل می‌کند و باعث آبرسانی و رطوبت پوست می‌شود.
اسید فولیک
که به عنوان ویتامین B9 نیز معروف است. این ویتامین نقش موثری در زیبایی طبیعی پوست دارد. اسید فولیک دارای آنتی اکسیدان‌هایی است که به کاهش استرس اکسیداتیو در پوست منجر می‌شود همچنین رادیکال‌های آزاد که در محیط وجود دارد و برای پوست ضرر دارد را خنثی می‌کند.
نیاسین
دلیل اهمیت نیاسین برای پوست این است که باعث تحریک و تقویت کلاژن و الاستین می‌شود علاوه بر این قرمز پوست را کاهش می‌دهد و از خطوط ریز و چین و چروک را از بین می‌برد.
ویتامین A
این ویتامین یک مرطوب کننده و بهبود دهنده پوست به حساب می‌آید، باعث درخشانی و زیبایی پوست می‌شود و با نفوذ در لایه‌های اپیدرم و درم پوست به حفظ سلامت آن می‌کوشد.
ویتامین B3
از خشکی و پیری پوست جلوگیری می‌کند، مانع از آسیب پوست در برابر آسیب نور آفتاب می‌شود همچنین برای درمان بیماری‌هایی نظیر درماتیت، رنگدانه هایپر، روزاسه، اگزما و آکنه مفید است.
ویتامین D
به ترمیم و رشد سلول‌های پوست کمک می‌کند، سیستم ایمنی پوست را تقویت می‌کند و باعث از بین رفتن رادیکال‌های آزاد – که دلیل پیری زودرس است – می‌شود.
فواید روغن سیاه دانه در درمان بیماری های پوستی
آکنه
از فوایدروغن سیاه دانه برای پوستاین است که به عنوان یک مانع در برابر جمع شدن روغن اضافی در منافذ باز پوست می‌شود. با ماساژ صورت با روغن سیاه دانه از اسیدهای چرب ضروری موجود در آن چربی اضافی روی پوست را پاک می‌شود و با کمک به تولید سلول‌های پوستی جدید، مشکل رسوب چربی در منافذ پوست را حل می‌کند.
چین و چروک
از فواید روغن سیاه دانه برای پوست کاهش علامت پیری زودرس است. روغن سیاه دانه با داشتن آنتی اکسیدان و حفظ رطوبت پوست، خاصیت ارتجاعی پوست را تقویت می‌کند.
اگزما، پسوریازیس
افرادی که پوست حساس و خشک دارند و یا با بیماری‌هایی نظیر اگزما و پسوریازیس دست و پنجه نرم می‌کنند، خاصیت ضد التهابی روغن سیاه دانه می‌تواند مرحم مناسبی برای درمان باشد و همین طور به عنوان یک قابض می‌تواند عفونت‌های سطحی را از بین ببرد.
لکه‌های تیره
وجود اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب و ویتامین A می‌تواند از دیگر فواید روغن سیاه دانه برای پوست باشد زیرا با تولید بیشتر سلول‌های پوستی به مرور زمان لکه‌های تیره ناشی از بین می‌برد و حتی برخی از زخم‌ها بهبود می‌بخشد.
نحوه استفاده از روغن سیاه دانه برای صورت
نحوه استفاده از روغن سیاه دانه برای صورت به سه شکل متداول است.
- می‌توانید با ماساژ صورت خود با روغن سیاه دانه زمانی پوستتان کاملا تمیز است به سلامت پوست خود کمک کنید. اگر پوست خشکی دارید می‌توانید روزانه ۲ بار، صبح و عصر از روغن سیاه دانه برای پوست خود استفاده کنید و چنانچه پوست چرب و آکنه داری دارید روزی یک بار کافی است.
- یک شکل دیگر استفاده از روغن سیاه دانه برای پوست، ماساژ صورت با روغن سیاه دانه است که با سایر روغن‌های اساسی ترکیب شده، بدین ترتیب از خواص سایر روغن‌ها نیز برای پوست خود استفاده کنید.
- نوع دیگر استفاده از روغن سیاه دانه برای پوست می‌تواند با تهیه یک ماسک خانگی از روغن سیاه دانه باشد.
مقاله پیشنهادی: آرایش صورت را چگونه باید انجام داد؟
ماسک روغن سیاه دانه برای منافذ پوست
مواد لازم:
- روغن سیاه دانه ۱ ق.چ
- پودر پوست لیمو یا پرتقال خشک شده ۱ ق.چ
- سرکه سیب ۲/۱ ق.چ
- کشک به مقدار کافی
- روغن درخت چای ۵ قطره
مواد را با هم مخلوط کنید تا خمیر بدست آید آن را به آرامی بر روی پوست بزنید و بگذارید ۱۰ دقیقه بماند و بعد با آب ولرم بشویید. هفته‌ای دوبار از این ماسک برای درخشان شدن پوست خود استفاده کنید.
روغن سیاه دانه و تاثیر آن بر مو
از فواید سیاه دانه برای درمان انواع بیماری‌ها ، سلامتی بدن و زیبایی پوست گفتیم اما آیا از خواص سیاه دانه برای سفیدی موی خود اطلاع دارید؟ علاوه بر آن استفاده موضعی از روغن سیاه دانه بر روی موها نیز می‌تواند بسیاری از مشکلات موی سر مانند ریزش، شوره، چربی بیش از حد و آسیب دیدگی آن را درمان کند. به طور کلی چهار نوع اسید در این دانه‌های روغنی وجود دارد که هر کدام از آنها تاثیر ویژه‌ای بر روی پوست و مو دارد این چهار اسید عبارتند از: اسید پالمیتیک، اسید استئاریک، اسید اولئیک، اسید لینولئیک. در زیر به شرح هر یک می‌پردازیم:
اسید پالمیتیک: موجب نرمی مو و پوست می‌شود، همچنین موها را از چربی‌ها کاملا پاک و تمیز می‌کند
اسید استئاریک :(Stearic) کمک به ذخیره سایر مواد مغذی در پوست، محافظت از پوست و مو در برابر آلودگی‌هایی نظیر سبوم و چربی اضافی، و مراقبت از موهای آسیب دیده
اسید اولئیک (Omega-6) : حفظ رطوبت مو، تقویت موهای رشد کرده، بهبودی زخم
نتیجه استفاده از روغن سیاه دانه برای موها
- باعث تقویت رشد موها می‌شود: روغن سیاه دانه حاوی مقادیر زیادی از تیموکینون نوعی آنتی هیستامین است که معمولا برای افرادی که مبتلا به آلوپسی هستند تجویز می‌شود. با استفاده از روغن سیاه دانه برای نقاط کم پشت، به رویش مجدد موها در این نواحی موثر کمک کنید.
- مانع سفیدی موها می‌شود: معمولا علت سفید شدن موها، کم شدن سلول‌های رنگدانه موجود در فولیکول مو است. از خواص سیاه دانه برای سفیدی مو وجود اسید لینولئیک در روغن آن است که مانع از کاهش تولید سلول‌های رنگدانه‌ای مو می‌شود. اینکه با گذشت زمان موها خاکستری می‌شود یک روند کاملا طبیعی است اما روغن سیاه دانه این قدرت را دارد که این روند را کندتر کند.
- کمک به بهبود التهاب ناشی از موی فرو رفته: زمانی این اتفاق می‌افتد که موها در درون پوست شروع به رشد کردن می‌کنند و مانند یک برجستگی زیر پوست می‌شوند که اغلب با التهاب و خارش همراه است. از فواید روغن سیاه دانه برای این برجستگی‌ها آرام کردن التهاب و ضد عفونی کردن و کمک به از بین بردن این پدیده می‌شود.
مضرات سیاه دانه و روغن آن چست؟
تا اینجا در مورد فواید سیاه دانه برای سلامتی و زیبایی و همچنین از فواید روغن سیاه دانه برای پوست و … نوشتیم. در واقع فواید سیاه دانه برای بدن بسیار بیشتر از آنچه که فکر می‌کنید هست و ما فقط توانستیم به تعدادی از آنها اشاره کنیم. از قدیم همواره از این جمله در مورد فواید سیاه دانه برای سلامتی استفاده می‌شد: ” از فواید سیاه دانه برای درمان همه چیز استفاده می‌شود الا مرگ”. اما از آنجایی که هر چیزی تا اندازه‌ای قابل استفاده است و مصرف بیش از حد آن ممکن عوارضی داشته باشد، می‌خواهیم بررسی کنیم که مضرات سیاه دانه و یا حتی روغن سیاه دانه چیست.
خرید انواع ادکلن و ادو پرفیوم با کیفیت بالا و قیمت مناسب
زمانی از فواید سیاه دانه برای غذا استفاده می‌شود حتی اگر در مدت زمان طولانی استفاده شود عوارض خاصی را ایجاد نمی‌کند. چنانچه از فواید سیاه دانه برای درمان بیماری در کمتر از سه ماه استفاده می‌کنید مشکلی برای افراد ایجاد نمی‌کند.
فواید سیاه دانه برای تعداد محدودی از افراد ممکن است باعث ایجاد علائم آلژیکی شود همچنین ناراحتی معده، استفراغ، یبوست و در موارد نادری موجب تشنج را نیز افزایش دهد.
استفاده از روغن سیاه دانه به صورت موضعی نیز در برخی افراد ممکن است موجب واکنش حساسیت نشان دهد بدین منظور اگر از روغن سیاه دانه استفاده نکرده‌اید قبل از استفاده آن را روی قسمتی از پوست خود تست کنید.
هشدار:
در دوران بارداری و شیردهی استفاده از فواید سیاه دانه برای پخت و پز مشکل خاصی را ایجاد نمی‌کند اما اگر استفاده از فواید سیاه دانه برای مصارف پزشکی باشد، باید احتیاط کنید زیرا باعث انقباض رحم می‌شود.
هیچ دلیل و مدرکی برای مضرات سیاه دانه در دوران شیردهی ارائه نشده و ظاهرا استفاده از فواید سیاه دانه برای خانم‌های شیرده بی‌خطر اما با این حال لازم است احتیاط شود.
مصرف فواید سیاه دانه برای کودکان اگر به اندازه ادویه در غذا باشد مشکلی را ایجاد نمی‌کند.
احتمال دارد مصرف سیاه دانه باعث کند شدن روند لخته خون می‌شود و بدین ترتیب مدت زمان خونریزی را بیشتر می‌کند.
فواید سیاه دانه برای افراد دیابتی کاهش قند خون می‌باشد. در صورتی که دچار دیابت هستید و از سیاه دانه استفاده می‌کنید، قند خون را با دقت کنترل کنید و مراقب علائم کاهش قند خون خود باشید.
از آنجایی که از فواید سیاه دانه برای کاهش فشار خون به کار می‌رود، افرادی که فشار خون پایینی دارند در استفاده از سیاه دانه باید مراقب باشند.
منابع
medicalnewstoday.com
solinea.pl
verywellhealth.com
healthline.com
byrdie.com
