کراتوز خورشیدی که به کراتوز اکتینیک معروف و شایع ترین بیماری پوستی است، در اثر آسیب اشعه های ماوراء بنفش خورشید ایجاد می شود. این نتیجه سالهاست که توسط آفتاب بر روی پوست افراد مشکلاتی را به وجود آورده است. کراتوزهای خورشیدی معمولا لکه های زبر و پوسته پوسته شده ای در مناطقی که به صورت مستقیم در معرض نور خورشید قرار می گیرند بر جای می گذارد که بیشتر آنها روی سر و صورت است. کراتوز اکتینیک یا خورشیدی بی خطر می باشد اما در صورت رعایت نکردن بعضی از اصول نهایتا به سرطان پوست تبدیل شوند. بنابراین، درمان کراتوزهای خورشیدی به افراد توصیه می شود. در این مقاله سعی داریم به موارد زیر تا حد امکان اشاره کنیم.
- کراتوز چیست؟
- کراتوز اکتینیک چیست؟
- آیا کراتوز خورشیدی خطرناک است؟
- آشنایی با درمان کراتوز آکتینیک
- تشخیص کراتوز اکتینیک به چه شکلی است؟
- آیا می توان از کراتوز اکتینیک جلوگیری کرد؟
- چه کسانی به کراتوز خورشیدی مبتلا می شوند؟
کراتوز خورشیدی یا کراتوز اکتینیک چیست؟
در این مقاله سعی داریم تا حد امکان به شما بگوییم که کراتوز چیست و راه درمان کراتوز اکتینیک یا خود کراتوز چیست؟ کراتوزهای خورشیدی لکه های کوچک، ضخیم و پوسته پوسته ای هستند که روی پوست ایجاد می شوند. و جزو شایع ترین بیماری های پوستی است که عمده علل آن آسیب اشعه های خورشید و در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید طی سالیان طولانی ایجاد و تشدید می شود.
کراتوز اکتینیک روی پیشانی
اندازه دامنه هر کراتوز اکتینیک می تواند از یک سر سوزن و یا ۱ تا ۳ سانتی متر باشد. رنگ آنها می تواند روشن، تیره، صورتی، قرمز، همرنگ پوست شما یا ترکیبی از اینها باشد. کراتوز خورشیدی حس خشکی و زبری را از خود بر روی پوست به جای می گذارد. چندین کراتوز خورشیدی تقریبا به صورت همزمان، در ناحیه ای از بدن ایجاد می شوند که گاهی این کراتوزها می توانند به هم متصل شوند و به یک معضل بزرگ تبدیل شوند.
کراتوز خورشیدی معمولا در مناطقی از پوست ایجاد می شوند که با تابش نور آفتاب ارتباط مستقیمی دارند که موارد زیر جزو تاثیرگذارترین اعضا هستند:
- صورت
- گردن
- گوش ها
- لکه های طاس روی پوست سر
- پشت دست ها
چه کسانی به کراتوز خورشیدی مبتلا می شوند؟
افرادی که پوستی تیره ای دارند و به راحتی برنزه نمی شوند، بیشتر تحت تاثیر کراتوز خورشیدی قرار می گیرند. از آنجا که پوست آنها از رنگدانه های تیره تری تشکیل شده است، بیشتر وقت خود را در زیر آفتاب می گذرانند و مسن هستند و سن آنهای بالای ۵۰ است بیشتر دچار مشکلات پوستی بیشتری می شوند. دیگر افرادی که به کراتوز خورشیدی مبتلا هستند اعم از:
- افرادی که پیوند اعضا انجام داده اند (زیرا داروهای خاصی را در طولانی مدت مصرف می کنند.)
- افرادی که تحت درمان سرطان شیمی درمانی هستند.
- افرادی که از دارو جهت سیستم ایمنی بدن و درمان آرتریت روماتوئید یا اسکلروز سیستمیک را سرکوب می کنند.
- افراد مبتلا به عفونت HIV
عوارض کراتوز اکتینیک چیست؟
سه اتفاق ممکن است برای هر فرد دچار کراتوز خورشیدی رخ دهد که این موارد جهت درمان کراتوز خورشیدی بسیار حائز اهمیت است.
- برخی از کراتوزهای خورشیدی ممکن است بعد از مدتی به خودی خود از بین بروند.
- کراتوز خورشیدی بسته به نوع آن می تواند مدت ها روی پوست باقی بماند و هیچ تغییری نکند.
- اما نوع سوم کراتوز خورشیدی آن دسته از کواتوزهایی هستند که در صورت درمان نشدن می توانند به یک سرطان پوستی تبدیل شوند.
نحوه تشخیص صحیح کراتوز خورشیدی
گاهی اوقات تشخیص کراتوز خورشیدی بسیار دشوار است و در صورت تردید باید به یک متخصص پوست رجوع کرد. متخصص پوست، با دقت بیشتری آن را بررسی می کند، که در این بین می تواند تشخیص ضایعات پوستی بی خطر (خوش خیم) و سرطانی (بدخیم) را مشخص کند که جهت درمان گاهی اوقات مشخص کردن بیوپسی ضایعه پوستی ضروری است.
نمونه کوچکی از پوست جهت (نمونه برداری) گرفته شده و در آزمایشگاه زیر میکروسکوپ بررسی می شود که در این بین سلول های پوستی دیده می شوند و برای تایید آن می توان نظر بهتری داد و برای شروع دوره درمان اقدام کرد.
درمان کراتوز چیست؟
همانطور که گفته شد برخی از کراتوز خورشیدی یا همان کراتوز اکتینیک می توانند به خودی خود درمان و بعد از یک دوره مجدد عود کند. هدف از درمان AK، از بین بردن یا درمان ضایعه و محدود کردن لکه ها تا حد امکان است. تحت هیچ شرایطی از کرم مرطوب کننده برای کمک به نرم شدن پوست اطراف کراتوز خورشیدی غافل نشوید. سعی کنید تا مشخص شدن نوع کراتوز خورشیدی از کرم آفتاب با ضریب محافظت (SPF) بالا استفاده کنید. کرم های ضد آفتاب با دوز بالا می توانند به مرطوب شدن پوست کمک کنند، اما مهم این است که بیشتر از آسیب خورشید به پوست جلوگیری کنند و در کاهش و جلوگیری از تشدید شدن کراتوز خورشیدی موفق باشند.
درمان فتودینامیکی کراتوز خورشیدی
فتودینامیک درمانی جایگزین برای درمان های موضعی می باشد. این درمان همراه با کرمی به نام متیل آمینو لوولینات استفاده می شود که به نور حساس هستند. با استفاده از آن یک نور ویژه در ناحیه ای که باید تحت درمان قرار بگیرد متمرکز می شود. ترکیب کرم و نور به از بین بردن سلول های غیر طبیعی همچون سلول های کراتوز خورشیدی کمک می کند. اگر جزو افرادی هستید که دچار تعداد زیادی از کراتوز در اطراف چشم یا در جایی که بهبود آن قسمت مشکل تر است باشید، این روش درمانی می تواند کمک شایانی کند.
خطرات احتمالی افراد مبتلا به کراتوز خورشیدی
اگر یک یا چند کراتوز خورشیدی دارید، نشانگر این است که در معرض آفتاب زیادی قرار داشته اید. این مسئله زمانی مشکل ساز می شود که این ساعت های طولانی ماندن در آفتاب بیشتر از پیش شود که می تواند به سرطان پوست ختم شود.
بنابراین، به کراتوز خورشیدی به عنوان یک اخطار یا آژیر خطر نگاه کنید که در صورت بیش از حد ماندن در مقابل نور خورشید می تواند برای شما عواقب جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. در صورت مشاهده تغییر در هر قسمت از پوست، مانند خال های جدید، ایجاد لکه های تیره کوچک یا تغییر در خال های موجود، می توانید سریع دوره های درمان کراتوز خورشیدی را شروع کنید تا از شیوع بیش از حد آن جلوگیری کنید.
راه جلوگیری از کراتوز چیست؟
یکی از راههای درمان کراتوز خورشیدی این است که کمتر در مقابل نور خورشید و اشعه های حاصل از آن قرار بگیرید چرا که علاوه بر ایجاد این مشکل پوستی و بدتر شدن آن می تواند پوست را زودتر از زمان موعود پیر و باعث ایجاد چین و چروک شود. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان های پوستی، کراتوز خورشیدی و سایر شرایط مرتبط با آن سعی کنید موارد زیر را تا حد امکان رعایت کنید:
- از قرار گرفتن در مقابل نور مستقیم خورشید جدا خودداری کنید. به خصوص از ساعت ۱۱ صبح تا ۳ بعد از ظهر که آفتاب بیشتر از هر زمان دیگر می تواند به پوست آسیب وارد کند.
- وقتی بیرون هستید و حتی هوا ابری است از کرم ضد آفتاب با طیف گسترده با SPF 30 یا بالاتر، کلاه، عینک و موارد مشابه استفاده کنید.
مقله پیشنهادی: علائم قارچ پوستی چیست؟ روش درمان انواع قارچ پوستی
چرا باید سراغ درمان طبیعی کراتوز خورشیدی رفت؟
در گذشته بسیاری از افراد به جهت درمان کراتوز خورشیدی از درمان های طبیعی یا همان خانگی استفاده می کردند که در مدت زمان خاصی به نتیجه مطلوبی می رسیدند و علاوه بر آن از مزایای قابل توجهی برخوردار بود از جمله:
- مقرون به صرفه بودن
- مصرف آن آسان و در دسترس
- بدون عوارض جانبی و تحت تاثیر قرار دادن هورمون ها و متابولیسم به راحتی می توان شاهد درمان بود.
- افزایش سیستم ایمنی بدن و تقویت آن
عمده علل نگران کننده کراتوز چیست؟
شاید در ذهن شما این سوال نقش ببندد که خطر کراتوز چیست؟ این بیماری پوستی در صورت اصول خاص خود هیچ خطری ندارد و در صورت عدم درمان، برخی از کراتوزهای اکتینیک می توانند به سرطان های سلول سنگفرشی تبدیل شوند. کراتوز اکتینیک می تواند تقریبا در ۴۰٪ بیماران با پوست سفید، روشن و بالای ۵۰ سال خود را نشان دهد و این امر را به شایع ترین بیماری پوستی پیش سرطانی در جمعیت تبدیل کرده است.
نکاتی برای جلوگیری از شعله ور شدن کراتوزها
پوست خود را مرطوب کنید کراتوزها اغلب هنگام خشک شدن پوست بدتر از قبل می شوند که شرایط را سخت تر می کنند؛ استفاده مداوم از مرطوب کننده می تواند از خشکی پوست جلوگیری کند. برای بهترین نتیجه هنگام استفاده از مرطوب کننده بهتر است:
- به جای لوسیون، یک کرم یا پماد غلیظ بدون روغن را انتخاب کنید.
- از مرطوب کننده ای استفاده کنید که حاوی اوره یا اسید لاکتیک باشد.
- حتما ۵ دقیقه بعد از هر استحمام آن را روی پوست خود بزنید.
از بین بردن موهای زائد اصلاح پوست توسط موم با شرایط کراتوز می تواند برجستگی های بیشتری روی پوست ایجاد کند. سعی کنید برای از بین بردن موهای زائد از لیزر استفاده کنید.
دوش و حمام کوتاه برای جلوگیری از خشک شدن پوست و پیشگیری از تشدید کراتوز، حمام باید کوتاه باشد که مدت زمان باید ۲۰ دقیقه یا حتی کمترباشد و از آب ولرم استفاده کنید.
گزینه های درمان کراتوز چیست؟
روش های اصلی پیشگیری از کراتوز خورشیدی از طریق تغییر شیوه زندگی و آگاهی فرد از قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش است. برخی از افراد با درمان کراتوز خورشیدی در خانه، شاهد پوست شفاف تری به نسبت گذشته هستند. ابتدا باید به آرامی لایه برداری را انجام داد چرا که پوست تحریک شده و ممکن است با کوچکترین مورد بدتر شود. توجه داشته باشید که علت روشن و شفاف شدن پوست در این دوره به خاطر این است که پوست حین لایه برداری، سلول های مرده از سطح آن خارج می شوند. تحت هیچ شرایطی پوست خود را مالش ندهید زیرا باعث تحریک پوست و بدتر شدن کراتوزهای خورشیدی می شود.
کرایوتراپی با نیتروژن مایع
رایج ترین روش درمان کراتوزهای اکتینیک است که محدود به سرما درمانی و برای بیش از ۱۰ ضایعه می باشد. فراموش نکنید که درمان های منظم ضایعات کمتری در یک بازده زمانی محاسبه نمی شوند. با استفاده از نیتروژن مایع، دمای پوست به ۵۰- درجه سانتیگراد میرسد که باعث صدمه مستقیم به سلول های کراتوز می شود و در نهایت منجر به درمان آن می شود.
به دلیل متغیرهای زیادی که در این روش درمان وجود دارد، مهمترین عامل حین بررسی تاثیر سرما درمانی زمان انجماد یا ذوب است، یعنی مدت زمانی که از یخ سفید روی پوست ظاهر می شود تا زمانی که یخ ذوب می شود. زمان انجماد و ذوب کمتر از ۵ ثانیه اتفاق می افتد که منجر به بهبودی ۳۹ درصدی آنها می شود و این در حالی است که درمان بیش از ۱۰ ثانیه این میزان را به بیش از ۸۰ درصد می رساند.
رابطه کرم ضد آفتاب و درمان کراتوز چیست؟
بسیار مهم است که افراد قبل از این که آفتاب به پوست آنها آسیب برساند از یک سد و محافظ قوی استفاده کنند تا کراتوزهای اکتینیک پوستی در برابر آفتاب ایمن تر باشند و با محافظت از مناطق آسیب دیده توسط کرم های ضد آفتاب، بتوان این مشکلات را تا حدودی درمان کرد. مطالعات نشان داده است که استفاده از ضد آفتاب می تواند از ایجاد کراتوزهای اکتینیک و افزایش میزان بهبودی آن تاثیرگذار باشد.
خرید بهترین کرم ضدآفتاب با کیفیت بالا و قیمت مناسب
تراشیدن یا کورتاژ cauterization کراتوز
راحت ترین روش درمان کراتوز چیست؟ راحت ترین روش درمان کراتوزها تراشیدن یا کورتاژ می باشد که بسیاری به دنبال آن هستند و معمولا با بی حسی موضعی، برای از بین بردن ضایعات ضخیم تر و مقاوم در برابر سرما درمانی استفاده می شود. به طور کلی، برداشتن کراتوز اکتینیک به ندرت انجام می شود مگر اینکه در برابر روش های غیر جراحی مقاوم باشد.
کراتولیتیک ها و رتینوئیدها
کراتولیتیک ها مانند سالیسیلیک اسید، کرم اوره، پروپیلن گلیکول و آماده سازی های مختلف آلفا هیدروکسی اسید برای درمان تغییر زمینه خفیف اکتینیک سالهاست که استفاده می شود. که گاهی اوقات حتی می توانند کراتوزهای جزئی را به صورت کامل درمان کنند.
رتینوئیدهای موضعی مانند ترتینوئین و آداپالن می توانند کراتوزهای خورشیدی را کاهش دهند اما به عنوان تنها ماده درمانی ایده آل نیستند. هرچه ضایعات هیپرکراتوتیک بیشتر باشد، طول درمان بیشتر است. از برخی رتینوئیدهای خوراکی گاهی اوقات به منظور کاهش میزان پیشرفت کراتوزهای اکتینیک به کارسینوم سلول سنگفرشی، به ویژه در بیمارانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند استفاده می شود.
ژل ۳٪ دیکلوفناک
از شایع ترین روش های درمان کراتوزها می باشد، این درمان موضعی دو بار در روز و به مدت ۶۰ تا ۹۰ روز به صورت مداوم باید انجام شود. مشخص شده است که این ماده بهبود کراتوز را به دو تا سه سال ختم می کند.
روغن نارگیل برای کراتوز
داروهای خانگی برای درمان کراتوز می توانند معجزه آسا باشند، یکی از برترین و به صرفه ترین راههای درمان کراتوز استفاده از روغن نارگیل است. کافی است ۲ قاشق غذاخوری روغن نارگیل را با ۱ قاشق غذاخوری شکر قهوه ای مخلوط کنید و ترکیب را روی محل بزنید و اجازه دهید به مدت دو تا سه دقیقه روی مناطق آسیب دیده بماند. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید.
روغن نارگیل به عنوان یک داروی خانگی برای کراتوز است و نه تنها برای پوست بلکه برای مو نیز بسیار مفید است. اسیدهای چرب بی نظیر موجود در آن پوست را نرم و از درون تغذیه می کند. یکی دیگر از مزایای آن خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی قوی روغن نارگیل برای بهبود التهاب پوست با گذشت زمان می باشد.
رژیم غذایی
برای مبارزه با کراتوز و علائم آن، بهتر است بدانید که صرف استفاده از محصولات و عصاره ها به صورت موضعی کافی نیست! شما باید در انتخاب غذا نیز دقت به خرج دهید، تا بدن شما مواد مغذی و آنتی اکسیدان مورد نیاز برای مبارزه بهتر با شرایط پوستی مانند کراتوز را انجام دهد. در زیر به بهترین آنها اشاره کردیم:
- میوه و سبزیجات تازه حداقل پنج وعده در روز
- مصرف غذاهای غنی از ویتامین A و E مانند انبه، کدو تنبل، گوجه فرنگی، سبزیجات برگ سبز و …
- غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ و گوشت بدون چربی
آلوئه ورا
ژل آلوئه ورا تازه نه تنها تسکین دهنده پوست است، بلکه دارای اثرات درمانی و مرطوب کنندگی بسیار بالایی است. استفاده از ژل موضعی برای پوست بسیار مفید می باشد که می تواند حین خشک شدن پوست در دوره کراتوز آن را به بهترین شکل ممکن آبرسانی کند. (حتما قبل از استفاده آن را تست کنید.)
روغن آرگان
روغن آرگان اصل مراکش بهتر روغنی است که می تواند در درمان کراتوز معجزه آسا باشد چرا که این روغن نه تنها پوست را چرب نمی کند بلکه خیلی سریع جذب پوست و باعث تغذیه آن می شود. ویتامین موجود در این روغن حاوی ویتامین E است که به حفظ سلامت پوستی و درمان سمج ترین لک ها کمک می کند به همین دلیل میتواند در درمان کراتوز خورشیدی بسیار مناسب باشد.
آبرسانی طبیعی پوست
خشکی پوست باعث تشدید KP می شود، بنابراین هیدراته ماندن می تواند تفاوت زیادی در بافت پوست شما ایجاد کند. گاهی اوقات، نوشیدن آب بیشتر می تواند یک چالش برای درمان کراتوز باشد. همچنین می توانید با دستورالعمل های ساده به راحتی از طریق میوه ها و سبزیجات روزمره پوست را هیدراته کنید.
خرید محصولات آبرسان و مرطوب کننده پوست با کیفیت بالا و قیمت مناسب
اسیدهای چرب امگا ۳
روغن ماهی فواید زیادی برای سالم نگه داشتن پوست، مو و ناخن های ما دارد که نمی توان به راحتی از کنار آن عبور کرد. ماهی های آب سرد مانند ماهی آزاد، ماهی تن و ساردین و … برای تهیه مکمل های روغن ماهی مقطر استفاده می شود. افرادی به راحتی می توانند ویتامین مورد نیاز پوست خود را از این طریق تهیه کنند و در درمان کراتوزها موفق باشند.
حمام بلغور جو دوسر
همانطور که قبلا اشاره شد افرادی که به کراتوز مبتلا هستند و پوست خشکی دارند باید مدت زمان دوش گرفتن خود را به حداقل برسانند و سعی کنند از بلغور جو دوسر استفاده کنند. مقداری از پودر بلغور جو دوسر را در وان آب ولرم بریزید و به مدت ۱۵ دقیقه در وان بمانید و سپس دوش بگیرید. سعی کنید هر چند وقت یکبار این کار را تکرار کنید.
برای تغذیه پوست و کاهش علائم کراتوز، هر از گاهی حمام بلغور جو دوسر را انجام دهید. بلغور جو دوسر اثرات تسکین دهنده ای بر روی خشکی و خارش آن دارد. که ساپونین های موجود در آرد جو دوسر پوست را تمیز و حتی شفاف تر می کند.
ویتامین A
ویتامین ها در هر زمینه ای می توانند چاره ساز باشند، سعی کنید ویتامین A کافی را از غذاهای مغذی رژیم غذایی خود به طور مستقیم دریافت کنید. هویج، سیب زمینی شیرین و هر چیز نارنجی یا زرد رنگی سرشار از ویتامین A می باشد که می تواند در بهبود سریع تر کراتوز خورشیدی سرعت ببخشد.
رتینول مشتق شده از ویتامین A از تجمع و انسداد منافذ سلول های پوستی جلوگیری می کند، و در عین حال گردش سلول را نیز تشویق می کند که بخشی اساسی در حفظ سلامت و درخشندگی پوست است. میوه هایی مانند توت فرنگی، پاپایا و انبه به طور طبیعی سرشار از ویتامین A می باشند و برای اسکراب روی کراتوز فوق العاده ای هستند.
لباس مناسب
پوشیدن لباس مناسب برای محافظت از پوست در برابر آفتاب برای افرادی که در محیط بیرون کار می کنند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این افراد به طور قابل توجهی بیشتر از حد متوسط در معرض آفتاب هستند زیرا در صورت انتخاب اشتباه لباس می توان در تجمع کراتوز اکتینیک دخیل بود.
توصیه های لباس شامل یک پیراهن آستین بلند، کلاه لبه دار و عینک آفتابی است. اگر چه عینک آفتابی به جلوگیری از کراتوز خورشیدی کمک نمی کند، اما برای محافظت از چشم در معرض نور خورشید بسیار مهم است.
علت عفونت کراتوز چیست؟
تنها علت کراتوز و عفونت آن تجمع کراتین در پیازهای مو است. کراتین از پوست در برابر عفونت و سایر موارد مضر محافظت می کند. خشکی پوست و درماتیت آتوپیک می تواند باعث ایجاد این برجستگی ها و عفونت های بیش از حد شود.
دوره کراتوزها چقدر است؟
کراتوزها متفاوت هستند اما کراتوز نوع خورشیدی در هر سنی و در هر کجا از بدن می توان ایجاد شود. معمولا این برجستگی ها با گذشت زمان کمرنگ می شوند، که طول دوره آن متفاوت است و در صورت تحریک نشدن و انتخاب صحیح نحوه درمان می توان به تمامی نگرانی های حاصل از آن خاتمه داد.
منابع
healthline.com
cedars-sinai.org
parkavedermatology.com
health.harvard.edu
medicinenet.com
