علائم درماتیت چیست؟ اصلا در مورد این بیماری چقدر اطلاع دارید؟ درمان درماتیت چگونه ممکن است؟ بیماری درماتیت نوعی التهاب پوستی است که اگر عوامل به وجود آورنده آن را در نظر بگیریم به انواع مختلفی دسته بندی میشود همچنین از جمله بیماریهای شایع پوستی است که منشا مشخصی برای آن کشف نشده است.
اولین اقدام برای درمان درماتیت، شناخت مواد محرک زایی است که منجر به عود این بیماری میشود. تقریبا اکثر داروهایی که برای درمان این بیماری تجویز میشود مشترک است اما دوز مصرفی آن ممکن است تفاوت داشته باشد.
ما در این مقاله قصد داریم به طور مفصل در مورد اینکه درماتیت چیست؟ و انواع مختلف آن و همچنین علائم درماتیت، دلایل بروز و انواع درمان درماتیت ها همچنین در انتهای مقاله به درمان گیاهی درماتیت و درمان خانگی درماتیت میپردازیم تا دانش شما را در مورد این بیماری بیشتر کنیم پس با ما همراه باشید.
درماتیت چیست؟
درماتیت نوعی بیماری پوستی محسوب میشود که در اثر برخورد یا تماس با مواد محرک زا پوست واکنشهای شدیدی همچون خارش، سوزش، قرمزی و التهاب از خود نشان میدهد. در واقع درماتیت نوعی واکنش سریع سیستم ایمنی بدن در تماس با برخی مواد است که ممکن است ضرر چندانی به بدن نرساند اما سیستم دفاعی آن را خطرناک میداند و به مقابله میپردازد که نتیجه آن باعث به وجود آمدن علائم درماتیت در پوست میشود در زمان شروع علائم لازم است که به دنبال تشخیص و درمان درماتیت باشید.
درماتیت میتواند یک بیماری آزار دهنده باشد که بسته به ماده تحریک کننده پوست میتواند نوع متفاوتی از این بیماری را به وجود آورد. برخی از انواع درماتیت در کودکان بیشتر در دیده میشود برخی دیگر در بزرگسالان قابل مشاهده است.
گاهی اوقات پیش میآید که درماتیت را با اگزما اشتباه میگیرند اگر چه برخی از علائم اگزما در نوع خاصی از درماتیت نیز مشاهده میشود اما انواع دیگر این بیماری علائمی دارند که در اگزما هرگز مشاهده نمیشوند هر چند که هر دو بیماری از آلرژی نشات میگیرند روند درمان درماتیت ممکن است کمی متفاوت باشد.
انواع درماتیت چیست؟
بدن در برابر مواد محرک زای مختلف ممکن است واکنشهای متفاوتی نشان دهد که انواع درماتیتها ظاهر میشود علائم درماتیتها در برخی از موارد ناحیه خاصی و در برخی موارد دیگر همهی بدن را درگیر میکند اما با این حال روند درمان درماتیتها تا حدی مشترک میباشد
انواع درماتیت علائم، علت و درمان درماتیت عبارت است از:
درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک یکی از انواع درماتیت ها است که با نام اختصار (AD) شناخته میشود مهمترین مشخصه درماتیت آتوپیک، خشکی و خارش پوست است این بیماری را اغلب جزو دسته بندی اگزما به حساب میآورند ( به دلیل ویژگیهای مشترک).
علائم درماتیت آتوپیک معمولا از کودکی در بدن رخ میدهد که با تشخیص و درمان درماتیت و مراقبتهای لازم در بزرگسالی از بین میرود. پزشکان را درماتیت آتوپیک به عنوان تریاد آتوپیک میشناسند زیرا با دو بیماری آسم و تب یونجه در ارتباط است معمولا افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک دو بیماری آسم و تب یونجه را نیز تجربه میکنند.
سایر علائم درماتیت آتوپیک
- ملتهب شدن در ناحیه آرنج و زانو
- تیره تر، روشن تر و یا ضخیم تر شدن پوست
- به جود آمدن برجستگیهای چرکی در صورت خراشیده شدن بثورات
- التهاب در ناحیه پوست سر و گونههای نوزاد
- آلوده شدن پوست در صورت خراش
علل بروز درماتیت آتوپیک
- دوش آب گرم
- خراشیده شدن پوست عرق و حرارت
- هوای سرد و خشک
- انواع مواد بهداشتی و پاک کنندهها
- پارچههای پشمی و مصنوعی
- خاک، شن، دود
- گرده گل، شوره، گرد وغبار
- ورزشهای سنگین
- فشار
درمان درماتیت آتوپیک
متاسفانه هیچ روش یا دارویی برای درمان درماتیت آتوپیک موجود نیست داروهای موجود فقط برای رفع خارش و سایر علائم درماتیت آتوپیک است. بهترین راه استفاده از درمان گیاهی درماتیت و تغییر سبک زندگی است همچنین انجام نکات مربوط به درمان خانگی درماتیت نیز در تسکین آن موثر است.
همچنین با استحمام روزانه و مرطوب سازی مداوم پوست میتوانید از بروز علائم درماتیت آتوپیک جلوگیری کنید. مرطوب سازی نوعی محافظت از پوست در برابر عوامل حساسیت زا محسوب میشود.
درماتیت تماسی
درماتیت تماسی همانطور که از اسمش پیدا است به واکنشهایی که پوست در اثر تماس با مواد محرک زا میشود بروز میکند. درماتیت تماسی به دو نوع تقسیم میشود:
- درماتیت تماسی آلژیکی: این نوع درماتیت تماسی در واکنش سیستم ایمنی بدن به یک ماده محرک زا مثل لاتکس است
- درماتیت تماسی محرک: زمانی اتفاق میافتد که پوست با برخورد یک ماده محرک زا واکنش نشان دهد.
شیوه درمان درماتیتهای تماسی چه نوع آلرژیکی و چه نوع محرک یکسان هستند.
علائم درماتیت تماسی
- خارش، قرمز، گزش و سوختگی پوست
- کهیر
- تاولهای چرکی که احتمال ترکیدن دارد
- ضخیم شدن، ترک خوردن پوست
علل بروز درماتیت تماسی
علت به وجود آمدن درماتیت تماسی برخورد یا لمس پوست توسط مواد محرک زایی مثل: لاتکس، مواد شوینده، سفید کننده، نیکل، گیاهان سمی نظیر پیچک، رنگ گردن، محصولات آرایشی بهداشتی، صابون و انواع عطرها، حلالها، دود تنباکو است.
درمان درماتیت تماسی
پزشک در موارد شدید برای درمان درماتیت تماسی از کرمهای کورتیکو استروئیدی برای کاهش علائم درماتیت تجویز کند. چانچه از این کرمها به صورت سر خود استفاده شود احتمال دارد مشکلات پوستی ثانویه به وجود آورد.
اگر احیانا دچار عفونت پوستی شده باشید دکتر در کنار دارو، آنتی بیوتیک نیز تجویز میکند. در موارد خفیف با استفاده از درمان خانگی درماتیت تماسی میتوان علائم را کاهش داد یا از بروز آن جلوگیری کرد.
درماتیت دیشیدروتیک (Dyshidrotic )
یکی دیگر از انواع درماتیت، درماتیت دیشیدروتیک است که با زدن تاولهای چرکی در کف دستان و پاها و خارش زیاد شناخته میشود که عامل اصلی آن آلژیهای فصلی و یا استرس است.
درماتیت دیشیدروتیک در اغلب اوقات در بزرگسالان بین ۲۰-۴۰ ساله دیده میشود اما نوزادان نیز تحت تاثیر آن قرار میگیرند.
درماتیت دیشیدروتیک تنها یک واکنش آلژیکی به مواد یا محیط نیست بلکه فشار روانی زیاد نیز در بروز آن نقش بسزایی دارد بنابراین برای درمان درماتیت بسیار اهمیت دارد که از لحاظ روحی نیز مورد درمان قرار بگیرید.
مقاله پیشنهادی: پسوریازیس چیست و درمان پسوریازیس در خانه چگونه ممکن است؟
علائم درماتیت دیشیدروتیک
از جمله علائم درماتیت دیشیدروتیک خشکی پوست و خارش همچنین ایجاد تاول های چرکی است که ، این علائم درماتیت بیشتر در انگشتان، کف دستها و پاها ظاهر شده و به دلیل ناتوانی پوست بدن در محافظت از خود است تاول ها هر چه بزرگتر شوند دردناک تر میشوند و تا سه هفته بر روی پوست باقی میمانند در صورت ترکیدن تاول ها پوست نیز ترک خورده و ضخیم میشود.
علل بروز درماتیت دیشیدروتیک
- آلرژی
- رطوبت دست و پا
- تماس موادی مثل نیکل و نمک کروم
- فشار
درمان درماتیت دیشیدروتیک
برای درمان درماتیت دیشیدروتیک خفیف معمولا از آنتی هیستامین کمک میگیرند اما در موارد شدید از پمادهای موضعی کورتیکو استروئید در موارد خیلی شدیدتر استروئید تزریقی و دارو تجویز میشود. سایر روشهای درمان درماتیت دیشیدروتیک عبارت است از:
- درمان درماتیت با اشعه UV
- تخلیه تاولها
- کرمهای ضد خارش
- تجویز کرمهای ضعیف کننده سیستم ایمنی بدن
درماتیت سبورئیک
درماتیت سبورئیک نیز یکی دیگر از انواع درماتیت ها است که بسیار شایع است و موجب التهاب، قرمزی، شوره و لکههای پوستی میشود. درماتیت سبورئیک در اکثر مواقع در پوست سر بروز میکند اما در دیگر نواحی چرب بدن مثل صورت، قفسه سینه و پشت بدن نیز بروزمیکند.
نوزادان نیز هنگام تولد در ناحیه سر دچار پوسته و پوسته و قرمزی شده که معمولا بین چند هفته تا چند ماه از بین میرود که به کلاهک گهوارهای معروف است این شرایط به دلیل تغییراتی است که در هورمونهای بدن مادر (افزایش ترشح هورمون ها) در زمان بارداری به وجود میآید.
علائم درماتیت سبورئیک
علائم درماتیت سبورئیک می تواند در افراد متفاوت باشد به طور معمول مناطقی که درگیر درماتیت سبورئیک میشوند قرمز و متهلب شده و خارش دار است. دو عامل استرس و مصرف الکل باعث شدیدتر شدن علائم درماتیت میشود. از دیگر مناطق بدن که علائم در آن شکل میگیرد:
- روی ابروها
- روی بینی
- درپشت بدن
- گوش و اطراف آن
- بالای سینه
مجموعه علائم درماتیت سبورئیک که مناطق مختلف بدن را تحت تاثیر قرار میدهد:
باعث ایجاد تکههای پوست میشود که به رنگ سفید یا زرد است و در مو، ابرو، ریش و پوست سر ایجاد میشود. علائم درماتیت سبورئیک بیشتر در نواحی چرب بدن اتفاق میافتد که در این نواحی شاهد ریزش مو نیز خواهید بود.
علل به وجود آمدن درماتیت سبورئیک
علت اصلی این بیماری دقیق مشخص نیست اما دو عامل را در تشدید درماتیت سبورئیک موثر میدانند:
- تولید زیاد چربی توسط پوست: هنگامیکه بدن چربی بیش از حد تولید کند خود این چربیها به عنوان یک ماده التهاب آور عمل میکند و موجب تحریک و قرمزی پوست میشود.
- وجود نوعی قارچ به نام (Malassezia ): در چربی پوست نوعی قارچ به نام (Malassezia ) وجود دارد که چنانچه مقدار آن بیش از حد طبیعی باشد منجر افزایش چربی و درنهایت درماتیت سبورئیک شود.
درمان درماتیت سبورئیک
پزشک معالج برای درمان درماتیت سبورئیک معمولا ترکیبی از داروهای زیر را تجویز مینماید:
انواع شامپو و پمادهای ضد درماتیت سبورئیک که حاوی موادی مثل هیدروکورتیزون، فلوسینولون دزونید که روی موضع آسیب دیده زده میشود و استفاده طولانی مدت عوارضی را درپی دارد.
نوعی داروی ضد قارچ که در موارد خیلی نادر تجویز میشود به دلیل عوارض زیادی (مشکلات کبدی و آلرژی) که ممکن است ایجاد کند.
همچنین برای مبارزه با باکتریها داروهای مترونیدازول که به شکل پماد و ژل است و روی موضع مالیده میشود.
روش دیگر برای درمان درماتیت سبورئیک مصرف داروی پسورالن به همراه نور درمانی است که داروی پسورالن یا بلعیده میشود و یا به شکل پماد روی ناحیه مصدوم مالیده میشود آنگاه بدن در مقابل اشعه ماوراء بنفش قرار میگیرد.
نورو درماتیت (درماتیت عصبی)
درماتیت عصبی معمولا با خارش در برخی نواحی بدن اتفاق میافتد بدین صورت که با خارش شدید باعث خراشیده شدن آن ناحیه شده و مجددا محل زخم خارش دار میشود و این چرخه خاریدن و خراشیدن پوست باعث زمختی پوست آن ناحیه میشود.
نورودرماتیت که به آن (lichen simplexronicus) نیز میگویند معمولا نوعی خارش چرخهای است که در صورت تشدید میتواند کیفیت زندگی و علکرد جنسی را تحت تاثیر قرار دهد.
علائم درماتیک عصبی
از دیگر علائم درماتیت عصبی:
- خارش شدید مناطق بدن
- ترک خوردن پوست
- بروز لکههای تیره
- ضخیم شدن پوست
- نواحی درگیر با درماتیت عصبی: مچ دستها، گردن، سر، بازوها، بیضه یا مقعد، مچ پا
علل ایجاد درماتیت عصبی
علل ایجاد درماتیت عصبی همچنان ناشخص است چیزی که میدانیم این است که پوست بدن بر اثر یک محرک (مثل لباس تنگ، یا گزیدن) شروع به خارش میکند و خاراندن زیاد باعث زخم و خارش بیشتر میشود.
از دیگر عواملی که در تشدید درماتیت عصبی نقش دارد خشکی پوست و ابتلا به پسوریازیس و اگزما میباشد، همچنین اضطراب و استرس نیز نقش مهمی در تشدید درماتیت عصبی دارد.
این بیماری بیشتر در خانمهای بین ۳۰-۵۰ ساله بیشتر دیده میشود و در آقایان کمتر است.
درمان درماتیت عصبی
روشهای درمانی با هدف رفع دلایل ایجاد و کنترل خارش تجویز میشود. روشهای درمان درماتیت عصبی شامل: دارو درمانی، پرتو درمان، روان درمانی، تزریق بوتاکس نوعی دارو که در ادامه به آن میپردازیم.
انواع کرمهای ضد خارش: چنانچه کرمهای کورتیکواستروئید در رفع خارش اثر نداشته باشد احتملا دکتر یک کرم غیر استروئیدی تجویز نماید همچنین پماد مهار کننده کلسینورین (تاکرولیموس) نیز موثر است.
- تزریق کورتیکواستروئید: پزشک ممکن است از تزریق کورتیکواستروئید به محل خارش کمک به بهبود آن کند.
- آنتی هیستامینها: این نوع داروها برای تسکین خارش خصوصا در موقع خواب بسیار موثر است.
- داروهای ضد اضطراب: در درمان درماتیت عصبی از این داروها برای کنترل استرس و اضطراب که از مهمترین عوامل تاثیر گذار در آن است مفید میباشد.
- وصلههای دارویی: پزشک لیدوکائین (lidocaine ) و کپسایسین (capsaicin ) را برای جلوگیری از خارش مجدد تجویز میکند.
- پرتو درمانی : برای درمان درماتیت عصبی پوست در معرض پرتو قرار میگیرد.
- روان درمانی: استفاده از این روش برای کنترل استرس و بیان احساسات کمک زیادی به بیمار برای درمان درماتیت عصبی میکند.
همچنین دو روش درمانی تازه شامل:
- تزریق بوتاکس (onanotulinumtoxi ): موجب کاهش خاریدن بدن و لکههای پوستی میشود
- داروی خوراکی (N-acetylcysteine ): این دارو کمک میکند عادت خاراندن و خراش دادن بدن به مرور کم شود. از این دارو در یک مطالعه مربوط به نوعی اختلال روانی استفاده شد که ظاهرا برای درمان درماتیت عصبی نیز مفید است.
درماتیت چشم (پلک)
درماتیت چشم یا پلک همانطور که از اسمش پیداست ناحیه پلک را مورد آسیب قرار میدهد و یکی از شایع ترین انواع درماتیت محسوب میشود. درماتیت چشم، در ناحیه اطراف چشم با بروز علائمی چون قرمزی، خارش، تورم خود را نشان میدهد.
خرید انواع حالت دهنده مو شامل اتو و ویو با کیفیت بالا و قیمت مناسب
در حال حاضر دو نوع درماتیت چشم وجود دارد که علت بروز هرکدام متفاوت است: درماتیت تماسی آتوپیک (آلرژیک) و درماتیت تماسی تحریک کننده که به بررسی هر دو میپردازیم:
- درماتیت تماسی پلک: یکی از انواع درماتیت چشم میتواند در یکی یا در هر دو پلک چشم اتفاق بیافتد. علائم درماتیت تماسی پلک میتواند مزمن و یا حاد باشد میتواند تنها در پلک یا در اطراف آن بروز کند.
علائم درماتیت تماسی پلک
- خارش
- تورم
- درد و سوزش
- پلک قرمز و پوست پوست شده
- پوست چین خورده و ضخیم
علت بروز درماتیت تماسی پلک
پوست پلک به دلیل نازکی و وجود تعداد زیادی رگهای خونی و ترشح کم چربی محل مناسب برای بروز واکنشهای آلرژیکی است.
دلیل بروز درماتیت تماسی پلک میتواند ناشی از آلرژی باشد هنگامی که به چیزی آلرژی دارید، سیستم فاعی بدن شروع به تولید آنتی بادی ( ایمونوگلوبولین) میکند که علائم درماتیت چشم به صورت واکنشهای آلرژیکی ( تورم، قرمزی، خارش) بروز میکند.
۲. درماتیت تماسی تحریک کننده
زمانی که پوست پلک شما به مواد تحریک کننده برخورد کند لزومی ندارد که حتما در پوست شما واکنش آلرژیکی نسبت به ماده وجود داشته باشد این منجر به بروز درماتیت تماسی تحریک کننده میشود.
علت بروز درماتیت تماسی تحریک کننده
استفاده از هر گونه ماده بهداشتی و یا لوازم آرایش درناحیه پلک باعث ظاهر شدن علائم درماتیت چشم میشود. هر نوع مادهای که میتواند سبب بروز درماتیت تماسی آتوپیک شود، عامل بروز درماتیت تماسی تحریک کننده نیز خواهد بود تنها تفاوت آنها در نوع واکنشی است که در پلک ایجاد میشود.
درمان درماتیت چشم
زمانی که برای درمان درماتیت چشم مراجعه میکنید پزشک از کورتیکواستروئید موضعی و یا خوراکی برای کاهش علائم درماتیت چشم استفاده میکند همچنین برای تکمیل درمان باید از تماس پلک با موادی مثل، عطر(موجود در محصولات بهداشتی)، فرمالدئید، پارابن، لانولین جلوگیری کرد و پوست پلک را تمیز نگه داشت.
درماتیت ناحیه تناسلی
ناحیه تناسلی از جمله نواحی است که می تواند در معرض ابتلا به علائم درماتیت شود. درماتیت ناحیه تناسلی میتواند از کشاله ران تا بین باسن و ناحیه بیرونی واژن و آلت تناسلی مرد را درگیر کند.
درماتیت ناحیه تناسلی بر اساس نوع واکنشی که نشان میدهد شامل سه نوع درماتیت میشود:
- درماتیت آتوپیک: این بیماری ممکن از بدو تولد در بدن بروز کند علت مشخصی ندارد و معمولا با خارش و برجستگی خود را نشان میدهد.
- درماتیت تماسی تحریک کننده: در نتیجه تماس ناحیه تناسلی با مواد شیمیایی محرک زا مانند کاندوم، لباس زیر ظاهر میشود.
- درماتیت سبورئیک: این نوع از درماتیت تاحیه تناسلی که معمولا در مناطقی که غدد چربی زیادی وجود دارد به وجود میآید که علاوه بر پوست سر، ناحیه تناسلی را نیز درگیر میکند.
علائم درماتیت ناحیه تناسلی
عمومی ترین علائم درماتیت ناحیه تناسلی عبارتند از:
- پوست خشک
- بثورات قرمز و حساس
- خارش بثورات
- لکههای مایل به قرمز، قهوهای، خاکستری
- تاولهای ریز چرکی
- ضخامت پوست
علل بروز درماتیت ناحیه تناسلی
مهمترین عمل بروز درماتیت ناحیه تناسلی جهش ژنتیک است که قابل تغییر نیست.
- لاتکس
- مواد شیمایی موجود در صابون و شامپو
- لباسهایی از جنس پلی استر و پشم
- مواد ضد باکتری که در صابون و یا دستمال مرطوب وجود دارد
- دود سیگار
- انواع فلزات
- فرمالدئید
درمان درماتیت ناحیه تناسلی
پزشک برای درمان التهاب از داروهای زیر کمک میگیرد
انواع مهار کننده کلسینورین : از بروز مجدد التهاب جلوگیر میکند
کورتیکو استروئیدهای خوراکی: کنترل التهاب
آنتی بیوتیکها
درمانهای تزریقی: پزشک در زمانی که داروها جوابگو نباشد dupilumab(Dupixent)) را برای درمان درماتیت ناحیه تناسلی تجویز میکند.
درماتیت عفونی چیست؟
شاید از خود پرسیده باشید درماتیت عفونی چیست؟ درماتیت عفونی نوع خاصی از درماتیت نیست در واقع وقتی پوست بدن به دلیل التهاب ناشی از علائم درماتیت دچار خارش میشود، خاراندن زیاد و مکرر پوست باعث ایجاد زخم شده و محل ورود قارچ، ویروس و باکتری میشود درنتیجه پوست عفونت میکند.
درماتیت عفونی بیشتر در افرادی مشاهده میشود که در اثر خاراندنِ زیادِ زخم هاشان به این بیماری دچار شدند و با اینکه شایع نیست اما میتوان به راحتی به درمان درماتیت پرداخت.
علائم درماتیت عفونی چیست؟
علائم درماتیت عفونی به شرح زیر است:
- احساس خارش
- سوزش بعد از خارش
- تاول پوستی
- تخلیه تاول
- چرک زرد یا سفید
همچنین در صورت عفونت شدید میتواند باعث تب و لرز نیز شود.
علل بروز درماتیت عفونی
علت بروز درماتیت عفونی به دو دسته باکتریایی و ویروسی تقسیم میشود:
استافیلوکوک: نوعی باکتری است که روی پوست زندگی میکند و عفونی نیست اما زمانی که از طریق ترک و یا زخم وارد پوست میشود سبب عفونت استفاف میشود علائم این عفونت شامل:
- گسترده شدن قرمزی پوست
- افزایش خارش
- درد موضع عفونت
- پوست برجسته مثل جوش
استرپتوکوک: نوعی دیگر باکتری که سبب درماتیت عفونی میشود
از جمله ویروسهایی که از علل بروز درماتیت عفونی است میتوان به ویروسهای هرپس سیمپلکس اشاره کرد که باید از رابطه با افرادی که دچار تبخال تناسلی هستند دوری کرد.
لازم به ذکر است که بگوییم انواع درماتیت و درماتیت عفونی قابل سرایت نیست اما اگر منشا آن ویروسی مثل هرپس سیمپلکس باشد منتقل میشود.
درمان درماتیت عفونی چیست؟
اگر منشا درماتیت عفونی، ویروسی باشد پزشک داروهای ضد ویروسی را تجویز و به درمان علائم درماتیت میپردازد.
چنانچه منشا درماتیت عفونی باکتریایی باشد در نوع خفیف از آنتی بیوتیکهای موضعی و در موارد شدیدتر انواع آنتی بیوتیکها و همچنین از کرمهای استروئیدی برای کاهش التهاب و درمان درماتیت تجویز میشود.
درماتیت نومولار
درماتیت نومولار که به درماتیت دیسکوئید نیز معروف است یکی از انواع درماتیت مزمن شناخته شده که به لکههای کاملا مشخص ظاهر میشود خارش دار است و احتمالا پوست ناحیه درگیر، خشک و یا اینکه دارای چرک و مایع است.
درماتیت نومولار معمولا بعد از آسیب دیدگی پوست مثل سوختگی و گزیدن حشرات ظاهر شود که به صورت لکههای سکهای در نواحی مختلف بدن است و تا چند ماه باقی میماند.
درماتیت نومولار در آقایان مخصوصا از سن ۵۵-۶۵ سالگی بیشتر از خانمها مشاهده میشود همچنین در زنان اغلب در دوران بلوغ یا جوانی ظاهر میشود درماتیت نومولار با وجود اینکه آزار دهنده است ولی مسری نیست.
علائم درماتیت نومولار چیست؟
از علائم درماتیت نومولار میتوان به لکههای سکهای شکل اشاره کرد که به رنگ قرمز، صورتی و یا قهوهای است.
این لکهها ابتدا در بازوها و پاها سپس در دستها و تنه بدن پراکنده میشود. این نواحی ملتهب و خارش دار است که خارش زیاد آن سبب خالی شدن مایع درون پوست و پوسته پوسته شدن آن شود.
علل بروز درماتیت نومولار چیست؟
دلیل اصلی برز درماتیت نومولار هنوز مشخص نیست اما افراد مبتلا حداقل یک نفر از اعضای خانواده به این بیماری دچار است همچنین داشتن آلرژی، آسم، درماتیت آتوپیک زمینه اتبلا به درماتیت نومولار است. همچنین بیماران اکثرا دارای پوست خشک و حساس هستند.
از دیگر دلایل شامل:
- تغییرات دما
- خشکی پست
- فشار
- محرکهای مثل صابونها، فلزات، فرمالئید
- عمل جراحی
درمان درماتیت نومولار
در مورد درمان درماتیت نومولار باید بگوییم که درمان مشخصی ندارد و باید با تغییر سبک زندگی و پرهیز از مواردی که سبب بروز و عود این بیماری میشود آن را مدیریت کنید رعایت نکات زیر الزامی است:
- عدم استفاده از پشم و مواد محرک زا
- حمام زیاد و استفاده از آب گرم
- منع استفاده از صابون
- استرس
- دوری از مواد شوینده و پاک کننده و دیگر محرکهای شیمیایی
- جلوگیری از ایجاد خراش و بریدگی و یا مراقبت از آن
- عدم استفاده از مایع نرم کننده لباس
برای تسکین علائم درماتیت نومولار این نکات را رعایت کنید:
- نواحی صدمه دیده را با باند مرطوب بپوشانید
- مصرف آنتی هیستامین برا رفع خارش
- استفاده از پمادهای کورتیکو استروئید
- مرطوب کردن پوست با مرطوب کننده فاقد عطر بعد استحمام
- درمان با اشعه ماوراء بنفش برای خارش
درماتیت استاز
یکی دیگر از انواع درماتیتها، درماتیت استاز نام دارد این بیماری به علت وجود مشکل در سیستم گردش خون اتفاق میافتد این تنها به علت داشتن بیماریهای زمینهای مثل نارسایی مزمن وریدی (DTV )، واریس، تورمبوز وریدی عمقی است.
درماتیت استازی که درماتیت استازی وریدی، درماتیت گرانشی نیز نامیده میشود اغلب در افرادی که بالای ۵۰ سال سن دارند بروز میکند و شیوع آن در خانمها بیشتر از آقایان است.
علائم بروز درماتیت استاز
علائم درماتیت استاز در آغاز در پاها ایجاد میشود شامل:
- خراش روی پوست
- پوستی ملتهب، قرمز و خارش دار است علی الخصوص روی رگهای واریسی
- بعد از ایستادن و یا راه رفتن طولانی، احساس سیری، سنگینی یا درد کردن
- متورم شدن مچ و قسمت داخلی ساق پا بعد از ایستادن یا راه رفتن طولانی
- عدم توجه به علائم درماتیت استاز باعث پیشرفت بیماری و بروز علائم ثانویه میشود:
- پوست خشک و ترک خورده و خارش دار
- پوست متورم و براق
- زخمهایی به رنگ قرمز یا بنفش که حاوی چرک است و یا پوسته پوسته شده
- تورم قابل سرایت
همچنین در موارد شدید نیز ممکن است شاهد خارش شدید در قسمت پایین پا، زمخت شدن و ترک خوردن پوست شود که آن را امکان عفونی شدن را پیدا میکند.
علل بروز درماتیت استازیس
علت اصلی بروز درماتیت استاز تجمع خون در قسمت پایین پا است که نشان از مشکلی در گردش خون است که این نیز نشان دهنده وجود نارسایی در دریچه و عروق قلب است. بیماریهایی مثل
مقاله پیشنهادی: در مورد علائم و چگونگی درمان بیماری پوستی پیسی چقدر می دانید؟
نارسایی مزمن وریدی به این صورت است که وریدهای پا به خوبی خون را به سمت بالا پمپاژ نمیکند در نتیجه خون در قسمت پایین پا باقی میماند. تجمع خون در این قسمت باعث فشار و تورم رگها شده و آنها را بزرگتر میکند که این شرایط برای ایجاد درماتیت استاز مناسب است.
دیگر عوامل تاثیر گذار بر درماتیت استازیس:
- نارسایی احتقانی قلب
- واریس
- نارسایی مزمن وریدی ( DTV)
- صدمه به پا
- هر نوع جراحی تاثیر گذار بر رگهای پا
درمان درماتیت استاز
پزشک در درمان درماتیت استازی معمولا روشهایی برای بهتر شدن جریان خون و کنترل بیماری پیشنهاد میدهد از جمله:
- استفاده از جورابهای واریس برای بهبود گردش خون در پاها
- خوابیدن روی زمین و گذاشتن پاها به دیوار
- هر دو ساعت به مدت ۱۵ دقیقه پاها را بلند کنید
- مرطوب کننده مداوم پوست برای محافظت بیشتر از آن
- همچنین با تجویز دارو برای کاهش درد و التهاب و تورم بیماری به درمان درماتیت استازی کمک میکند.
- تجویز کورتیکو استروئید و یا مهار کنندههای کلسینورین
- آنتی هیستامین ها برای بهبود خارش
- آنتی بیوتیک و پانسمان برای بهبود زخمهای عفونی
درماتیت پریورال
از انواع درماتیت می توان به درماتیت پریورال اشاره که بیشترین ناحیه درگیری با این بیماری پوست اطراف لب و دهان است که در صورت گسترده شدن تا بینی و حتی اطراف چشم نیز پیشروی میکند.
درماتیت پریورال اکثرا در خانمهای مابین ۱۶-۴۵ سال مشاهده میشود اما در هر نژاد و سنی میتواند بروز کند. از زمان ظاهر شدن درماتیت پریورال ممکن است تا هفتهها و یا ماهها باقی بماند.
همچنین درمان درماتیت پریورال قطعی و دائمی نیست و ممکن است مدتها بعد از بهبود علائم مجددا بروز کند.
علائم بروز درماتیت پریورال
از مهمترین علائم درماتیت پریورال می توانیم به التهابات اطراف لب، قرمزی، پوسته پوسته شدن اشاره کنیم که ممکن است چرکی شود و ترشح کند که در این صورت با خارش و سوزش همراه خواهد بود.
سایرعلائم درماتیت شامل پیشروی بثورات تا چینهای اطراف بینی، پیشانی، چانه است که در صورت چرکی بودن شبیه به آکنه است.
علل بروز درماتیت پریورال
منشا اصلی ظهور این بیماری همچنان نامشخص است با این وجود مهمترین دلیل بروز درماتیت پریورال استفاده از اسپریهای بینی که حاوی کورتیکو استروئید و همچنین مصرف موضعی پمادهای کورتیکو استروئید است.
استفاده از کرمهای آرایشی که دارای برخی مواد مثل پارافین هستند که میتواند از علت بروز و یا در صورت وجود بیماری باعث تشدید آن شود.
سایر عوامل تاثیر گذار روی درماتیت پریورال شامل:
- عفونت باکتری و قارچ
- پوست ریزی
- مصرف خمیر دندان حاوی ماده فلورین
- قرصهای ضد بارداری
- ضد آفتاب
- بیماری روزاسه
درمان درماتیت پریورال
برای درمان درماتیت پریورال اگر چنانچه علت بروز این بیماری استفاده از اسپری و یا پمادهای موضعی حاوی کورتکو استروئید است باید با نظر پزشک از مصرف آنها خودداری کنید.
همچنین برای پاسخ دهی بهتر از داروها برای درمان درماتیت پریورال باید از مصرف خمیردندان حاوی فلورین و کرم پودرهای سنگین خودداری کرده و پوست خود را با صابونهای ملایم فاقد عطر بشورید.
داروهایی که پزشک برای درمان درماتیت پریورال تجویز میکند:
- آنتی بیوتیک های موضعی به صورت پماد و ژل
- کرمهایی که سیستم ایمنی بدن را سرکوب میکند
- داروهای موضعی برای رفع آکنهها
- در موارد شدیدتر بیماری آنتی بیوتیکهای خوراکی
درماتیت نگلکتا (Neglecta )
درماتیت نگلکتا که به درماتیت غفلت نیز معروف است زمانی اتفاق میافتد که بهداشت فردی خود را رعایت نکرده باشید. درماتیت نگلکتا یکی از انواع درماتیتها است که به دلیل عدم تمیزی کافی پوست علائمی را در بدن ایجاد میکند.
زمانی که شما به موقع استحمام نمیکنید و پوست شما از چربیها، میکروبها، سلولهای مرده پوست پاک نمیشود این عوامل در مدت طولانی سبب بروز علائم درماتیت نگلکتا بر روی پوست میشود.
درماتیت نگلکتا از جمله انواع درماتیتهای قابل درمان است و مهمترین کاری که برای درمان درماتیت باید انجام دهید از سرگیری استحمام است برای رفع علائم روی پوست نیز میتوانید از درمانهای غیر پزشکی استفاده کنید اما برای تشخیص دقیق بیماری مراجعه به پزشک الزامی است.
علائم درماتیت نگلکتا
سلولهای پوست انسان در طی یک دوره ۳۰ روزه می میرد و جدا میشود و جای آن را سلولهای تازه میگیرد این روند مدام در حال اتفاق است. این سلولهای مرده با شست و شوی پوست از بین میرود و چنانچه با استحمام به موقع این سلولهای پاک نشود باعث تجمع روی پوست شده و پلاک پوستی تشکیل میشود که رنگ آن تیرهتر، چسبنده و برجسته است و یا اینکه ملتهب و قرمز به نظر میآید.
علل بروز بیماری درماتیت نگلکتا
از جمله مهمترین علت بروز درماتیت نگلکتا عدم شسشت و شوی کافی در نواحی از بدن که در دسترس نیست. سایر عوامل بروز شامل:
- عرق
- باکتریها
- سبوم یا چربی بدن
- گرد و خاک
- سلولهای مرده پوست
- آلودگی
تفاوت درماتیت نگلکتا با دیگر انواع درماتیتها قابل پیشگیری و کنترل آن است با اینکه عدم نظافت میتواند دلیل بروز آن باشد اما سابقه خانوادگی و بیماریهای زمینهای نیز میتواند در بروز آن دخیل باشد.
درمان درماتیت نگلکتا
در اکثر مواقع برای درمان درماتیت نگلکتا نیازی به مصرف دارو نیست شست و شوی روزانه پوست دارای پلاک و استفاده از پارچه و صابون در محل تشکیل پلاک میتواند لایههای سرسخت پوست را از بین ببرد و طی چند هفته وضعیت پوست بهبود پیدا کند.
استفاده از الکل نیز یکی دیگر از روشهای درمان درماتیت نگلکتا است با کشیدن دستمال مرطوب و الکل در ناحیه صدمه دیده، بدون درد باعث درمان درماتیت می شود.
در موارد شدیدتر نیز امکان دارد پزشک داروی حاوی ترکیب اسید سالیسیلیک یا گلیکلیک تجویز کند.
درماتیت هرپتیفورمیس (Herpetiformis )
درماتیت هرپتیفورمیس یکی دیگر از انواع درماتیت ها هستند که البته از نوع کمیاب است و در افرادی که دچار بیماری سلیاک هستند بیشتر مشاهده میشود.
درماتیت هرپتیفورمیس در واقع واکنش سیستم ایمنی بدن به مواد غذایی حاوی گلوتن است که در بدن قابل هضم نیست بنابراین پوست بدن را دچار علائم درماتیت میکند.
سن شیوع درماتیت هرپتیفورمیس از ۳۰ تا ۴۰ سالگی تخمین زده شده و در مردان بیشتر از زنان رخ میدهد همچنین درمان درماتیت نیز طولانی مدت است.
مقاله پیشنهادی: از فواید ویتامین F چه میدانید؟
علائم درماتیت هرپتیفورمیس
در ابتدا علائم درماتیت هرپتیفورمیس به صورت سوزش در برخی نواحی پوست است و بعد ظاهر شدن دانههای ریز و قرمز به صورت خوشهای که خارش دارد اشکال این برجستگی ها میتواند به صورت:
- تاول
- زخمهای چرکی
- برجستگیهای کهیر مانند
- زخمهای برجسته
علائم درماتیت هرپتیفورمیس در این نواحی بدن بیشتر دیده میشود:
- پوست سر
- باسن
- آرنج
- زانو
- کشاله ران
- گردن
معمولا علائم درماتیت هرپیفورمیس در دوطرف بدن ظاهر شده ۱-۲ ساعت بعد تاول زده و بهبود مییابد و دوباره علائم درماتیت تکرار میشود.
علل بروز درماتیت هرپتیفورمیس
مهمترین علت بروز درماتیت هرپتیفورمیس بیماری زمینهای سلیاک است زیرا ۱۵-۲۵ درصد بیمارانی که از سلیاک رنج میبرند به علائم درماتیت هپتیفورمیس نیز دچار میگردند.
در صورت مصرف گلوتن (که در گندم، جو، چاودار موجود است) توسط بیماران مبتلا به سلیاک، سیستم ایمنی بدن در روده نوعی آنتی بادی به نام ایمونوگلوبولین (lga) تولید میکند که به وجود گلوتن واکنش نشان میدهد و به رودهها حمله میکند تا بخشی از مواد مغذی را جذب کند.
ایمونوگلوبولین با گلوتن ارتباط پیدا میکند و وارد جریان خون شده و شروع به بستن رگها خصوصا رگهای نزدیک به سطح پوست میشود. گلبولهای سفید به این ترکیب میچسبد که باعث بروز علائم درماتیت هرپتیفورمیس در پوست میشود.
همچنین سابقه خانوادگی نیز در بروز این بیماری نقش دارد.
درمان درماتیت هرپتیفورمیس
برای درمان درماتیت هرپتیفورمیس بهترین کار استفاده از رژیم غذایی عاری از گلوتن میباشد. همچنین برخی از مواد مانند ید در بدتر شدن علائم درماتیت کمک میکند.
اما دارویی که پزشکان برای درمان درماتیت تجویز میکند دابسون نام دارد که به علت عوارض زیادی که دارد باید حتما زیر نظر پزشک استفاده شود.
از دیگر داروهایی که پزشک برای درمان درماتیت هرپتیفورمیس ممکن است تجویز کند آنتی بیوتیک و داروهایی برای سرکوبی سیستم ایمنی بدن است.
درمان گیاهی درماتیت چیست؟
با گسترش علم دارو و روشهای متعددی برای درکان درماتیت ها توولید و کشف شده اما با اینکه تقریبا برای کاهش علائم درماتیت دارو وجود دارد، میتوان از درمان گیاهی درماتیت در کنار دارو درمانی نیز استفاده کرد.
استفاده زیاد از داروهای شیمیایی برای درمان درماتیت باعث ایجاد مقاومت در بدن شده همچنین عوارض دیگری را ایجاد مینماید ( خصوصا در انواع درماتیتهایی که کاملا درمان نمیشوند و بعد از مدتی عود میکند).
با استفاده مداوم از درمان گیاهی درماتیت علاوه بر بهبود علائم درماتیت سبب تقویت و محفاظت از پوست خواهد شد. معمولا گیاهان یا عصاره گیاهان مورد استفاده در درمان درماتیت کاملا در دسترس و ارزان قیمت هستند.
در ادامه به برخی از این گیاهان اشاره میکنیم:
سرکه سیب
سرکه سیب نیز میتوان یکی دیگر از گزینههای درمان گیاهی درماتیت معرفی کرد. پوست بدن نیز محیطی اسیدیته است که در افراد مبتلا به علائم درماتیت ممکن سطح اسیدیته پوستشان کمتر باشد، سرکه سیب به علت اسیدی بودن میتواند به افزایش اسید سطح پوست و درمان درماتیت موثر باشد اما نباید از آن به صورت خالص استفاده کرد سرکه سیب رقیق شده با آب بهترین گزینه است.
بلغور جوی دو سر
از بلغور جوی دوسر برای درمان گیاهی درماتیت استفاده میشود زیرا برای کاهش التهاب و خارش بسیار موثر است. به طورکلی پزشکان نیز در کنار دارو استفاده از این ماده را برای درمان درماتیت پیشنهاد میدهند.
نحوه استفاده از بلغور جوی دوسر بدین صورت است که باید وان را پر از آب کرده و بلغور را در آب به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه خیسانده و در وان قرار گیرید بعد از استحمام بدن خود را با مرطوب کننده مرطوب کنید
آلوئه ورا
آلوئه ورا از بارزترین گیاهان برای درمان درماتیت ها است زیرا با داشتن درصد زیادی رطوبت و قدرت خنک کنندگی تبدیل به یک گزینه ارزان و در عین حال مقوی برای درمان گیاهی درماتیت است.
ژل آلوئه ورا دارای خواص
- آنتی باکتریال
- ضد میکروبی
- التیام زخم
- کاهش التهاب و خارش
است که میتوان برای درمان درماتیتِ هر نوع پوستی استفاده کرد.
روغن گل مغربی
روغن گل مغربی نیز به دلیل تسکین دهندگی زیاد التهابات پوستی یکی از بهترین نوع درمان گیاهی درماتیت است. این روغن با دارا بودن اسید چرب امگا ۶ و اسید گاما-لینولنیک است که برای درمان درماتیت و خارش و یا سوزش آن مفید است. برای استفاده بهتر از این روغن بهتر است آن را با روغن پایه ترکیب و در محل موضع مالیده شود.
روغن درخت چای
از دیگر مواردی که برای درمان درماتیت می توان استفاده کرد روغن درخت چای است که دارای خواصی چون ضد التهاب ، ضد باکتریایی است و پوست زخم شده را ترمیم و از عفونت پوست جلوگیری میکند.
برای درمان گیاهی درماتیت با استفاده از روغن درخت چای باید آن را به صورت رقیق شده با روغن زیتون یا با هر روغن دیگر به نواحی صدمه دیده بزنید.
روغن نارگیل
روغن نارگیل را می توان موثرترین مواد طبیعی دانست که در درمان گیاهی درماتیت از آن به فور استفاده میشود. طی تحقیقاتی که انجام شده دانشمندان ثابت کرده اند که روغن نارگیل با داشتن خاصیت ضد التهابی و باکتریایی سبب نابودی باکتری استاف که در پوست نفوذ کرده و سبب عفونت می شود مصرف عصاره نارگیل موجب جلوگیری از عفونت و درمان درماتیت شود.
درمان خانگی درماتیت چیست؟
مجموعه اقداماتی که در کنار مصرف دارو برای کاهش علائم درماتیت انجام میشود درمان خانگی درماتیت است که انجام این نکات برای درمان درماتیت لازم و ضروری میباشد.
تمیز کردن نواحی صدمه دیده
در صورتی که پوست بدنتان در تماس با مواد محرک زا دچار التهاب شده محل تماس را با آب بشویید اگر دقیقا علت بروز بثورات را نمیدانید دوش بگیرید این به تمیز شدن محل تماس کمک زیادی میکند.
استفاده از کمپرس سرد
با استفاده از یک پارچه تمیز که در آب سرد آن را خیس کرده اید و گذاشتن بر روی نواحی آسیب دیده باعث کاهش التهاب و خارش پوست میشود. در صورت استفاده از محلول نمک یا محلول استات آلومینیوم و مرطوب کردن پارچه در آن موجب بهتر شدن علائم درماتیت و کمک به درمان درماتیت میشود.
استفاده از مرطوب کننده
نکته دیگری که در درمان خانگی درماتیت باید مورد توجه قرار دهید، استفاده از کرم مرطوب کننده که فاقد عطر و ملایم که برای آبرسانی پوست بسیار اهمیت دارد زیرا باعث ترمیم قسمت خارجی پوست میشود و از التهاب مجدد پوست جلوگیری کرده و در واقع مانند یک محافظ از پوست مراقبت میکند که در درمان درماتیت این نکته مهمی است.
خرید بهترین مرطوب کننده پوست مناسب انواع پوست با قیمت مناسب
مصرف آنتیهیستامینها
از دیگر نکات مربوط به درمان خانگی درماتیت مصرف آنتی هیستامین است که خارش پوست را کاهش میدهد و همچنین اگر زمینه بروز علائم درماتیت در شما وجود آلرژی باشد با کنترل آن به وسیلهی آنتی هیستامینها از شیوع مجدد آن جلوگیری کرده و به درمان درماتیت کمک میکند. پمادهای موضعی بدون نسخه
برای درمان خانگی درماتیت از پمادهای گیاهی بدون نسخه که معمولا در داروخانهها پیدا میشود برای کاهش علائم درماتیت بر روی پوست استفاده کنید.
حمام با آب ولرم
پیش از این در درمان گیاهی استفاده از بلغور جو دو سر در حمام را پیشنهاد دادیم میتوانید علاوه بر آن میتوانید از جوش شیرین در وان آب ولرم استفاده کرده و در آن قرار گیرید. جوش شیرین علاوه بر درمان درماتیت پوست ضد عفونی میکند.
جلوگیری از خاراندن بثورات
تقریبا تمامی انواع درماتیتها خارش دارند که آزار دهنده است خاراندن تاولها و یا زخمهای چرکی باعث ترکیدن و عفونت میشود و حتی در مواردی میزان خارش را بیشتر میکند در مدت زمان درمان درماتیت اگر نمیتوانید حس خارش را تحمل کنید روی موضع را با باند بپوشانید.
لباس نخی به تن کنید
جنس پارچه لباس در ایجاد التهاب اهمیت دارد در درمان خانگی درماتیت معمولا پوشیدن لباسهای نخی از شدیدا پیشنهاد می شود زیرا مانع از ایجاد تحریک در روی پوست میشود در مقابل لباسهایی از جنس پشم باعث افزایش التهاب و خارش پوست میشود بنابراین برای درمان درماتیت استفاده از لباس نخی فراموش نشود.
برای شست و شوی لباسها از مواد شوینده ملایم استفاده کنید
هنگام درمان خانگی درماتیت، از آنجایی که لباس ها، حوله و ملحفه ارتباط مستقیم با پوست بدن دارند نوع سشت و شوی آنها اهمیت دارد زیرا مواد شوینده سخت و دارای عطر با تماس با پوست باعث ایجاد تحریک میشود بنابراین برای درمان درماتیت از مواد شوینده ملایم و فاقد عطر برای شست و شوی البسه و ملحفه و حولههایتان استفاده کنید.
از لمس مواد شیمیایی ناشناخته جلوگیری کنید
در طول درمان درماتیت چنانچه با مواد شیمیایی ناشناخته ای رو به رو شدید و از عوارض آن آگاه نبودید عقل حکم میکند که از تماس پوست بدنتان به ماده شیمیایی جلوگیری کنید مخصوصا اگر به درماتیت تماسی مبتلا هستید. به طور کلی در درمان خانگی درماتیت هر نوع ماده شیمیایی را تا حد امکان لمس نکنید.
مدیریت استرس را فرا بگیرید
استرس از مهمترین عوامل روانی در بروز علائم درماتیت است این حس ارتباط مستقیمی با بروز انواع درماتیت دارد. (در صورت وجود سایر شرایط محیطی). بنابراین کنترل استرس میتواند نقش مهمی در درمان درماتیت داشته باشد. پیدا کردن روشهایی برای بالا بردن روحیه و کنترل استرس روزانه میتواند یک روش خوب در درمان خانگی درماتیت باشد.
منابع
healthline.com
mayoclinic.org
webmd.com
medicalnewstoday.com
healthline.com
mayoclinic.org
